Zoals aangekondigd in de post 'Meergezinswoning. De prep voor de 21e eeuw.' hier de aftrap over warmtevraag en warmtebronnen. (Ik ben geen installateur; de hele setup zal tzt worden gecontroleerd door een installatietechnicus. Het is een amateurschetsje.)
Voor het berekenen van het benodigde vermogen voor de verwarming heb ik per gebouw een calculatie gemaakt. Op basis van beschikbare informatie over isolatie, oppervlakte, beglazing, m2 buitenmuur en dak, geschat transmissie- en ventilatieverlies kom ik aan de volgende dimensionering, uitgaande van 60% verwarming van pand, buitentemperatuur -15º, binnentemperatuur 21º:
hoofdgebouw: 15 kW
bijgebouw 1: 10 kW
bijgebouw 2: 8 kW
Totaal: 33 kW
Omdat ik meerdere warmtebronnen wil gebruiken, heb ik het ook berekend bij een buitentemperatuur van 4º. De totale warmtevraag is dan 16 kW. Tevens is er tussen de 800-1000 liter tapwater per dag nodig voor 12-14 personen en hotfills op de (vaat)wasmachines. Dat kost jaarlijks ook ca. 20.000 kWh, dus ca. 2 kW bij 100% vollast.
[ATTACH=CONFIG]15862[/ATTACH]
Niet ingetekend zijn kleppen, temperatuursensoren, verdelers, vulpunten, overlopen, temperatuur- en debietbegrenzers, aardsondes, etc.
We gaan gebruik maken van drie verschillende warmtebronnen:
1. 110 m2 energiedak. Jaaropbrengst minimaal 250 GJ (70.000 kWh, deels thermisch, deels PV)
Het energiedak levert jaarlijk ca. 12.000-14.000 kWh stroom én een enorme hoeveelheid warm water. Afhankelijk van de watertemperatuur zal dit water gebruikt worden als bron voor de water/water warmtepomp of direct zijn warmte afstaan aan het buffervat. Een zomerdag levert zeer veel overcapaciteit aan warm water (duizenden liters per dag), maar de overdimensionering is nodig om ook in de winter gebruik te kunnen maken van de energie via het dak. Zelfs in de slechtste maand januari kan het dak nog makkelijk ca. 10 GJ leveren (~2800 kWh).
Doordat het energiedak de primaire bron vormt voor de warmtepomp, hoeft er geen put geslagen de worden, heb je geen verstopte filters, geen uitputting van de bodemtemperatuur, geen vergunning nodig en profiteer je in de wintermaanden ook van zonnewarmte. De COP waardes van een dergelijke warmtepomp lopen op tot boven de 6.
De water/water warmtepomp (~23 kW)
De warmtepomp haalt z'n warmte uit het dak en gebruikt dat primaire circuit om de warmwater boiler voeden met heet water. Is er capaciteit over en vraag vanuit het CV circuit, kunnen ook de buffervaten verwarmd worden. Er is veel heet water capaciteit ingeschaald. Ik verwacht tussen de 800 en 1.000 liter per dag, mede door gebruik van heet water in de hotfills van (vaat)wasmachines. De warmtepomp zal het moeiteloos met hoge COP waardes moeten trekken tot buitentemperaturen van 3-5º. De warmtepomp gebruikt de beschikbare stroom van de PV die in het energiedak is verwerkt.
De houtvergasser
De houtvergasser is er voor de koude dagen als de warmtevraag het hoogst is en (helaas valt dat samen) de energieopbrengst het laagst. Ik schat in dat de houtvergasser alleen aan moet bij extreme kou, zeg temperaturen lager dan -5º en/of bij dagen die zowel koud als donker zijn - dus voor de dagen dat je de 35 kW nodig hebt en/of er te weinig electra wordt opgewekt om de warmtepomp aan de praat te houden. Ik betwijfel of het haalbaar is de kachel te stoken met het aanwezige kaphout op het perceel; dat zal de tijd leren.
Met een 50kW brander die vier uur stookt op een lading breng je ca. 200 kW warmte in de buffervaten. Voldoende om de 5000 liter te verwarmen van 15 naar 50 graden. Ik ga er vanuit dat behalve de pompunit (bv een Laddomat) er geen centrale sturing is. Dat kan technisch wel, maar vereist een dure modulerende houtvergasser/pelletkachel met automatische brandstoftoevoer. De regelunit kan wel zorgdragen voor de verdeling van de warmte over tapwater, buffers en directe afgifte aan de centrale verwarming.
Dan de vragen/opmerkingen:
- Zitten er denkfouten in het systeem?
- Kennen jullie mensen die een dergelijke installatie hebben? Ik kom graag in contact met mensen die praktijkervaring hebben met het gebruik van drie of meer warmtebronnen.
- Hebben jullie suggesties voor de keuze van materialen (type warmtepomp, boilers, buffers, sensoren, meet- en regeltechniek)?
- Hebben jullie nog goede ideeën wat te doen met de overproductie aan warm water in de zomermaanden (behalve een zwembad verwarmen..)?
- In een volgende fase wordt er nog bijna 100m2 aan zonnepanelen gelegd. De elektrische installatie is in dit draadje niet primair.