[Review] Grootmoeders prep, verlichting

[Nonkel Jones]

Ik schreef al eerder dat ik mijn huis deels verwarm op petroleum en soms ook op petroleum kook. http://preppers.nl/forum/threads/3412-Review-Grootmoeders-prep-Valor-amp-petroleum-stelletje?highlight=grootmoeders

 

Mijn ex-vrouw vond dat prima en zag zeker de voordelen in van het alleen maar, met Zibro, verwarmen van kamers waar je daadwerkelijk bent. Maar tegen olielampen kon ze gek genoeg niet, terwijl ik die alleen maar wilde branden voor de sfeer. Op een of andere manier kreeg ze er hoofdpijn van.

 

Ik beschouw petroleum als een energiebron die voor een prepper veel voordelen heeft; het is makkelijk op te slaan en in verhouding tot hout en bijvoorbeeld kolen neemt het relatief weinig ruimte in. Bovendien lijkt het me als prepper uiterst zinnig je zoveel mogelijk te beperken tot één brandstof om te verwarmen, om op te koken en om de boel te verlichten. Bijkomend voordeel is dat de gebruikte techniek doorgaans uiterst simpel is en er dus weinig kan misgaan.

Vandaar dat ik mijn kleine verzameling olielampen weer eens goed bekeken en zo nodig hersteld heb.

 

Niets ten nadele van mijn ex-vrouw, maar zelf heb ik nog nooit enige last gehad van de bescheiden uitstoot van dergelijke lampen, en ik ken verder niemand – ook niet bij navraag – die er last van heeft. Het is wel belangrijk de lamp goed af te stellen en er voor te zorgen dat deze niet gaat walmen.

Als je voor het eerst een nieuwe lont gebruikt, is het raadzaam met weinig petroleum te vullen, en daarna de lamp helemaal te laten uitbranden. Dat stinkt behoorlijk, maar de bovenkant van de lont is dan overal gelijk van hoogte t.o.v. de brander. De volgende keer brandt de lamp rondom gelijkmatiger, feller dus, kun je hem lager zetten, bespaar je dus op de brandstof en heb je minder geur. Een andere tip heb ik van mijn moeder. Vraag me niet waarom, het mensje is dood en ik weet het niet, maar het schijnt zo te zijn dat een olielamp beter brandt als je een nieuwe lont eerst een nachtje in de azijn laat weken.

 

Bij gebruik van Zibro Kamin brandstof, of petroleum van de pomp, ruik je sowieso amper iets en mocht je iets ruiken dan lijkt het net alsof je er aan went en ‘verdwijnt de geur vanzelf’. Het is juist dat wat als lámpenolie wordt verkocht dat problemen veroorzaakt. En dan vooral die flessen die ook nog eens ‘geparfumeerd’ zijn. Mijn advies: niet kopen dus, of alleen in de openlucht gebruiken.

 

Olielampen heb je in allerlei soorten en maten. De z.g. stormlampen kent iedereen wel. Van de aller-goedkoopste die bijvoorbeeld de Action voor een paar euro verkoopt – Made in China of nog erger – kun je het beste afblijven. Ze roesten bij het minste of geringste, het tandrad waarmee de lont moet worden versteld is van inferieur blik en het schroefdraad van de brander en de vuldop beschadigt al van normaal gebruik. Weggegooid geld dus. Je zult zien dat zo’n lamp het laat afweten op het moment dat je hem het hardste nodig hebt.

Voor een paar euro extra, vanaf zo’n € 10, heb je al een Duitse Dietz 76. De mijne zijn verchroomd of vernikkeld, ik kan dat verschil nooit goed zien, maar je hebt ze ook met een kleurtje.

 

 

De lampen op de foto staan bij mij zomers vaak buiten, soms dagen achter elkaar, en ik kan nog steeds geen roest vaststellen. Ondanks dat ze zeker tien jaar oud zijn.

Ik ben er zuinig op. Maar toch hebben ze regelmatig het een en ander te verduren, zeker ook omdat ik ze ook tijdens mijn vakanties meeneem.

 

Eentje uit grootmoeders tijd is de veel grotere Uhu stormlamp, van het Duitse Bing uit Nürnberg.

 

 

Deze lamp is een militaire uitvoering en werd zowel in 1914 – 1918 als in 1939 – 1945 aan het front gebruikt. Het ding is werkelijk onverslijtbaar, toch ga ik er heel voorzichtig mee om want er is volgens mij niet meer aan het glas te komen.

 

Van een heel andere orde is mijn Franse olielamp uit ongeveer 1880. Hij zou uitstekend in het interieur van Frans Bauer passen en is niet bepaald mijn smaak.

 

 

Toch ben ik eraan gehecht. Grootmoedertijd pur sang: hij is al lang in mijn familie en ik kreeg hem van mijn … grootmoeder. Door zijn hoogte is het eigenlijk een gevaarlijk onding. Als je even niet oplet, valt hij om. Wel zorgt de lamp voor gezelligheid. De extra glazen kap uit Bohemen, om het glas op de brander, zorgt voor diffuus licht.

 

Ik kom nog uit een tijd waarin mijn ouders me vertelden dat je het beste antiek kon kopen, omdat dat nooit waarde zou verliezen. Nou: mooi niet! De prijzen van antiek zijn enorm gekelderd en omdat de huidige generatie(s) een hekel aan het poetsen van koper heeft, is koper voor een groot deel uit de hedendaagse interieurs verdwenen. Mij maakt dat niet zoveel uit: ik creëer toch wel de sfeer die mij aanspreekt, ongeacht of anderen dat mooi vinden of niet. Voor preppers betekent het dat kringloopwinkels en rommelmarkten vaak koperen olielampen in de aanbieding hebben.

 

Dit is troep, het plaatje heb ik van internet:

 

 

Het is wat vroeger in de handel een Teheranlamp werd genoemd. Ze werden eind zeventiger jaren in Nederland massaal , vanuit Irak, geïmporteerd waar het grif verkocht werd omdat antiek in de mode was. Dun koper, uiterst kwetsbaar mechaniek, kortom veredeld afval.

 

Maar goed. Je kunt ook een lampje als deze aantreffen. Een eerlijk lampje zonder poespas, naar schatting uit het begin van de twintigste eeuw:

 

 

Kostte me een euro of twee, drie in de plaatselijke kringloopwinkel. Eerlijkheidshalve moet ik erbij vertellen dat er een koperen buisje tussen de voet en de brander zat, die ingedeukt en geknikt was, en ik deze daarom verwijderd heb. Vandaar misschien de prijs.

 

Nou begrijp ik wel dat niet iedereen verstand van antiek of olielampen heeft en het mooie is dat je dat eigenlijk ook helemaal niet hoeft te hebben. Kijk goed of het mechaniek, datgene waardoor de lont omhoog en omlaag gaat, soepel werkt en niet schoksgewijs. Als verder alles goed op elkaar aansluit, dan heb je voor weinig geld uitstekend geprept. Met een litertje petroleum kom je wat betreft verlichting verder dan met dozen vol batterijen, en het geeft ook nog eens warmte.

 

Als er belangstelling voor is laat ik meer lampen zien.

[frank1964]

Hallo Ries,

Mooi verhaal over olielampen. Persoonlijk ben ik vooral nieuwsgierig naar de gebruikte brandstof. Je schrijft petroleum, bedoel je dan de gewone die je bij de pomp krijgt, of die geurloze?

ook schrijf je dat lampolie uit flessen eerder een probleem geeft. Ik gebruik juist dat spul en ondanks dat het wel ruikt, is het geen verschrikkelijke lucht.

Persoonlijk heb ik 2 feurhands en ben ik van plan er hier nog 2 van aan te schaffen. Hoor graag van jou welke brandstof je dus gebruikt i.v.m groter inkopen.

Ook omdat de Zibro ( kloons) niet met petroleum om kunnen gaan volgens de beschrijvingen.

grt

 

Frank

[Pathfinder]

@Ries: Mooie uitleg. Ook ik heb een paar Feuerhand olielampen, types zoals op jouw eerste foto. Begrijp ik het goed dat jij daar petroleum in stookt? Ik had begrepen dat er lampolie in moet en juist geen petroleum. Maar goed, waarom zou er bijvoorbeeld in een oliestel wel petroleum kunnen en in deze lampen niet? Het principe lijkt mij hetzelfde: een lont die in een reservoir met brandstof hangt.

[Gast Heksenboot]

Mooie lampen/verhalen @Ries.

Ik heb ook 2 van die Uhu lampen. 1 lek helaas, maar ik hou hem omdat hij zo mooi is.

[prepass]

@Ries mooi verhaal. Je kans een voor onderdelen bij http://hytta.de/ kijken. Ik denk dat je ze wel zal kennen. Fijne zaak met veel onderdelen.

[TyrionLannister]

Kijk eens bij deze toko die hebben veel aanbod op dit gebied:

 

http://www.olielampen.nl/

 

Ik heb hier m'n lonten vandaan. Zit vlak bij mij in de buurt dus is helemaal makkelijk. Maar ze verzenden ook per post.

[Vantazzy]

@Ries

 

 

Stomste is dat ik dit soortgelijk lampje 4 jaar geleden had weggegeven aan de jaarlijkse dorpsvlooienmarkt, terwijl ik nu wel het goede nut ervan inzie... Maar gelukkig zijn ze niet duur om het opnieuw aan te schaffen...

 

Vroeger kon je het koper nog lekker extra oppoetsen, leek het net alsof het nog meer licht gaf. Gaven altijd zo'n warm gevoel.

[Nonkel Jones]

Vroeger, een paar jaar geleden, was koper het goud van de armen. En petroleum uitsluitend een middel tegen luizen.

[TyrionLannister]

Vroeger, een paar jaar geleden, was koper het goud van de armen. En petroleum uitsluitend een middel tegen luizen.

 

Dat zal wel meer dan 125 jaar geleden zijn. 126 jaar geleden vond de heer Benz de eerste auto met een benzinemotor uit.

 

Zijn vrouw Bertha maakte in 1888 als eerste automobilist een autorit op lange afstand (180 km) van Mannheim naar Pforzheim. Omdat er geen tankstations waren in die tijd kocht ze ligroine bij een apotheker wat als schoonmaakmiddel gebruikt werd in die tijd.

 

http://media.daimler.com/dcmedia/0-921-1088722-1-1096678-1-0-0-1096723-0-1-11702-614318-0-1-0-0-0-0-0.html

[Nonkel Jones]

Nou en, Tyrionetc.? Wat heeft benzine met petroleum te maken? Wat is je punt?

 

Zo vond de heer Diesel rond 1894 de dieselmotor uit, 118 jaar geleden. Zijn motor was oorspronkelijk bedoeld voor plantaardige olie. Als zijn vrouw om brandstof zou moeten bedelen zou sla- of olijfolie perfect zijn geweest.Leuk weetje voor in een quiz.

 

Met vroeger bedoel ik inderdaad een paar jaar geleden, toen huisvrouwen zich nog rotpoetsten op hun verzameling koper en de Zibro nog niet bij de Praxis te koop was.

[Tom]

Lees hier dat er nog wel eens lekke resevoirs zijn van metalen tanks.

 

Ik heb zelf een lekke tank van een petroleumkachel gelijmd met metaallijm was op de lasnaad gaan lekken de naad ingelijmd en laten drogen. Daarna dicht.

Wordt ook gebruikt voor lekke benzinetanks van oldtimer brommers.

 

[ATTACH=CONFIG]2332[/ATTACH]

 

Dit dus in de bouwmarkt voor onveveer 10 euro

 

http://www.bison.nl/nl-nl/producten/647-2-componentenlijmen/product/2284-kombi-metaal/

[Nonkel Jones]

Hallo Ries,

Mooi verhaal over olielampen. Persoonlijk ben ik vooral nieuwsgierig naar de gebruikte brandstof. Je schrijft petroleum, bedoel je dan de gewone die je bij de pomp krijgt, of die geurloze?

ook schrijf je dat lampolie uit flessen eerder een probleem geeft. Ik gebruik juist dat spul en ondanks dat het wel ruikt, is het geen verschrikkelijke lucht.

Persoonlijk heb ik 2 feurhands en ben ik van plan er hier nog 2 van aan te schaffen. Hoor graag van jou welke brandstof je dus gebruikt i.v.m groter inkopen.

Ook omdat de Zibro ( kloons) niet met petroleum om kunnen gaan volgens de beschrijvingen.

grt

 

Frank

 

Ik gebruik voor mijn verwarming Zibro en heb een paar lege jerrycans met petroleum van de pomp laten vullen, als backup voor mijn lampen en petroleumstelletjes. Ook met goedkope petroleum ruik je ze haast niet. Belangrijk is de lont goed af te stellen.

[Nonkel Jones]

@Ries: Mooie uitleg. Ook ik heb een paar Feuerhand olielampen, types zoals op jouw eerste foto. Begrijp ik het goed dat jij daar petroleum in stookt? Ik had begrepen dat er lampolie in moet en juist geen petroleum. Maar goed, waarom zou er bijvoorbeeld in een oliestel wel petroleum kunnen en in deze lampen niet? Het principe lijkt mij hetzelfde: een lont die in een reservoir met brandstof hangt.

 

Het principe is inderdaad identiek.

[Nonkel Jones]

Lees hier dat er nog wel eens lekke resevoirs zijn van metalen tanks.

 

Ik heb zelf een lekke tank van een petroleumkachel gelijmd met metaallijm was op de lasnaad gaan lekken de naad ingelijmd en laten drogen. Daarna dicht.

Wordt ook gebruikt voor lekke benzinetanks van oldtimer brommers.

 

[ATTACH=CONFIG]2332[/ATTACH]

 

Dit dus in de bouwmarkt voor onveveer 10 euro

 

http://www.bison.nl/nl-nl/producten/647-2-componentenlijmen/product/2284-kombi-metaal/

 

Goeie tip!

[Raycoupe]

@Ries: Ik neem aan dat je kachels hebt die geen electriciteit gebruiken, zoals die moderne met ingebouwde ventilator en CO meter.

 

Heb je al geprobeerd om een olielamp op willekeurige andere olieen te branden?

 

In combinatie met http://www.piteba.nl/nld/index_nld.htm oliepers, kun je dan bijvoorbeeld beukenootjes, walnoten, koolzaad, hazelnoten gebruiken als bron en er zijn vast nog wel meer oliehoudende zaden en noten te verzinnen. De overgebleven pulp kun je ook nog gebruiken als brandstof of diervoeder en van beukenootjes en hazelnoten (gepeld) hou je een soort droge pindakaas voor jezelf over.

[Nonkel Jones]

Klopt, @Raycoupe, met uitzondering van een Zibro laserkachel die ik dagelijks gebruik. Deze is inderdaad niet bruikbaar zonder elektriciteit, maar daar houd ik rekening mee.

 

Wat je vertelt over al die oliën klopt ook. Je kunt er in principe zelfs een dieselmotor op laten lopen. En dan spreek ik uit ervaring. Jaren geleden had ik een Volkswagen T4, totdat de toenmalige regeling voor het grijze kenteken kwam te vervallen, en tankte ik deels slaolie(=koolzaadolie). Ging perfect.

 

Ik heb echter nog geen plantaardige olie geprobeerd in lampen ofzo. Er is geen noodzaak toe: ik heb een flinke hoeveelheid petroleum staan in mijn HQ.

[Raycoupe]

@Ries: Volgens mij moet dit wel te doen zijn, want uiteindelijk raakt ook de petroleum een keertje op. Prima om de eerste maanden door te komen, daarintegen, compact, houdbaar en bakken energie.

Vooraf experimenteren in de praktijk is echter noodzakelijk. Misschien heb je ander lont nodig voor dikkere olie e.d.

[Nonkel Jones]

Om daarmee te gaan experimenten is me werkelijk teveel moeite. Tegen de tijd dat mijn petroleum op is, heb ik veel behoefte aan voedzame vetten, denk ik.

[Gast Heksenboot]

Lees hier dat er nog wel eens lekke resevoirs zijn van metalen tanks.

 

Ik heb zelf een lekke tank van een petroleumkachel gelijmd met metaallijm was op de lasnaad gaan lekken de naad ingelijmd en laten drogen. Daarna dicht.

Wordt ook gebruikt voor lekke benzinetanks van oldtimer brommers.

 

[ATTACH=CONFIG]2332[/ATTACH]

 

Dit dus in de bouwmarkt voor onveveer 10 euro

 

http://www.bison.nl/nl-nl/producten/647-2-componentenlijmen/product/2284-kombi-metaal/

 

Ja, mooie tip Tom, bedankt

[Nonkel Jones]

Deze hanglamp, een z.g. schippertje, is daadwerkelijk afkomstig van een schip. Het voordeel is dat hij in hoogte verstelbaar is en gemaakt om te gebruiken en niet zomaar voor de sier:

 

 

Dit soort lampen zijn niet goedkoop. In tegenstelling tot de namaakantieke kitschlampen van inferieur materiaal die in de zeventiger en tachtiger jaren van de vorige eeuw zo populair waren en menig interieur ‘sierden’. Ze duiken nu in grote hoeveelheden op rommelmarkten en in kringloopwinkels op:

 

 

http://www.advertenties.com/antiek/lampen-en-lusters/78084/olielamp/

 

Soms moet je een beetje creatief zijn, als je voor weinig een goede olielamp wilt hebben.

Ik trof op een rommelmarkt een ander schippertje aan, en omdat de verkoper dacht dat hij onherstelbaar beschadigd was – er waren gietijzeren delen gebroken – kreeg ik hem bijna voor niets. Thuis heb ik dat deel dat diende om de lamp aan het plafond te hangen, omgetoverd tot voet en met een bout aan de houder van het reservoir vastgemaakt. In mijn ogen is het een lief lampje, en bovendien is de kwaliteit goed:

 

 

Maar de beste lampen die ik heb zijn afkomstig van de Deutsche Bundesbahn. Ze hingen achter op treinen die van Hoek van Holland naar Moskou reden, als sluitverlichting. Helaas hadden ze de neiging er nog weleens ‘vanaf te vallen’. De kwaliteit is werkelijk superieur, de tandraderen zijn zo dik als ouderwetse stuivers. Ze staan al ruim vijftien jaar zomers bij me in de tuin, dag en nacht. Laat je niet door hun verweerde uiterlijk op een verkeerd spoor zetten: ik ken geen betere lampen.

 

 

 

 

Dergelijke olielampen komen nog weleens voorbij op Marktplaats, reken op zo’n € 50. En ja: het wordt tijd dat ik de mijne eens een schoonmaakbeurtje geef. Leuk klusje voor als het buiten weer wat lekkerder is…

[Dristal]

Lees hier dat er nog wel eens lekke resevoirs zijn van metalen tanks.

 

Ik heb zelf een lekke tank van een petroleumkachel gelijmd met metaallijm was op de lasnaad gaan lekken de naad ingelijmd en laten drogen. Daarna dicht.

Wordt ook gebruikt voor lekke benzinetanks van oldtimer brommers.

 

[ATTACH=CONFIG]2332[/ATTACH]

 

Dit dus in de bouwmarkt voor onveveer 10 euro

 

http://www.bison.nl/nl-nl/producten/647-2-componentenlijmen/product/2284-kombi-metaal/

 

Deze gebruikte ik ook al voor mijn benzinetank van de motor te dichten. En idd overlaatst ook gebruikt om een stukje van een hurricane lantern terug vast te plakken Werkt heel goed! Ik had er wel 15 euro aan betaald

 

[ATTACH=CONFIG]2443[/ATTACH]

 

Groetjes

 

Dristal

[Gast Heksenboot]

Voor dingen waar niet overdreven veel kracht op komt te staan, kan je ook gewone 2 componenten epoxy-lijm gebruiken.

[Robby]

Heel mooi spul allemaal. Heeft iemand van jullie ook weleens naar druklampen gekeken? Bijvoorbeeld Petromax of Tilley geven enorm veel licht en ook nog eens een aardige hoeveelheid warmte. Natuurlijk zit hier hier een heel klein beetje techniek in maar dat is beproefde techniek van bijna 100 jaar oud en alles is nog gewoon te krijgen.

[Gast Heksenboot]

Heel mooi spul allemaal. Heeft iemand van jullie ook weleens naar druklampen gekeken? Bijvoorbeeld Petromax of Tilley geven enorm veel licht en ook nog eens een aardige hoeveelheid warmte. Natuurlijk zit hier hier een heel klein beetje techniek in maar dat is beproefde techniek van bijna 100 jaar oud en alles is nog gewoon te krijgen.

 

Als je "petroleum" in de zoekfunctie typt, krijg je veel resultaten:

 

http://preppers.nl/forum/search.php?searchid=1613729

 

[Robby]

Thanx, ik ga de zoekfunctie gebruiken.