Erelijst

Omdat wij vrijwel zonder geld leven is ruilen voor ons een heel belangrijk deel van ons leven en onderhoud. Nu hebben vrienden van ons het wat ruimer dan wij en ze bestelden een hert bij hun buurman, een jager. Vandaag werd het hert geleverd, zonder kop en onderpoten al snel een kilo of 200. Ze konden het allemaal niet kwijt in de vriezer dus werd ons gevraagd of we een deel wilden hebben... wetende dat we geen geld hebben voegden ze eraan toe dat ze het wel wilden ruilen voor een oeroud petroleumfornuisje wat ze ooit hier hebben zien staan. Dat ding staat al jaren in de weg dus ik hapte meteen, JAAAA deal! Dit is het stukje vlees dus wat we krijgen morgen... vers hert, wat wil je nog meer?

Onderdeel van de complete PV installatie is een gedeelte dat off-grid draait. Ik heb de installatie eigenhandig aangelegd in de zomer van 2016 en dat was – mede door gebrekkige documentatie – best pionieren. Inmiddels draait de installatie drieënhalf jaar, en praktisch probleemloos. Wat doet de installatie? In een notendop: een mini-energie centrale die volledig autonoom opereert. Maar, in geval van energie-overschot wél kan terugleveren en de enkele keer dat de zon het wel lang laat afweten, het 230V grid onderbrekingsvrij bijschakelt (om te voorkomen dat je met een aggregaat moet werken). Een van de gebouwen wordt via deze installatie volledig voorzien van stroom. En in de zomermaanden levert de installatie de stroom voor de waterpomp die de moestuin bewaterd. Hoeveel vermogen levert de installatie? De omvormer levert perfecte 230V / 50Hz stroom over één fase, maximaal ruim 20A continu (5kW), waarbij pieken tot 10kW geen probleem zijn. Voldoende voor een klein huishouden zonder grootverbruikers als warmtepompen of inductieplaten. Uit welke onderdelen bestaat de installatie? Buiten het kleinmateriaal, wordt het hart van de installatie gevormd door vier apparaten en 15 zonnepanelen: Victron Color Control GX (contoller en display) Victron MultiPlus 48/5000/70-100 (omvormer en lader) Victron BlueSolar Charger MPPT 150/100 (zonnepaneel laadregelaar) LG Chem Resu 6.4 (thuisbatterij, ruim 6kWh met batterij management systeem) De drie Victron apparaten worden ook gecombineerd in één kast uitgeleverd: de EasySolar 48/5000 (link naar datasheet) De PV installatie bestaat uit 15 monokristallijne SolarWatt panelen van 280Wp, verdeeld over 5 parallelle strengen van 3 panelen. Wat kost(te) het? Inmiddels zijn de prijzen gedaald, maar in 2016 waren de prijzen: Victron Easysolar € 2.250 LG Chem accu € 3.340 SolarWatt panelen € 3.060 Kleinmateriaal heb ik niet meer helemaal scherp, maar PV bevestigingsmateriaal, DC-lastscheiders, 6mm2 draad/MC4 connectoren, en BMS met shunt zal rond de € 1.000 zijn geweest. De totale installatie is onder de 10K gebleven (exclusief BTW). Wat is er anders aan een normale (SolarEdge) installatie? De installatie is totaal anders van opzet. De energie van de zonnepanelen wordt niet omgezet naar 230V, maar naar een juiste laadstroom voor de accu (ca. 48-52V gelijkstroom) Deze panelen zijn dus niet gekoppeld aan een omvormer maar aan een Victron Bluesolar MPPT laadcontroller 150V/100A die met een Victron Multiplus omvormer/lader een 48V Li-Ion accu laadt. Als de accu volgeladen is, wordt het surplus teruggegeven aan het grid dat dan via een relais wordt bijgeschakeld. Als er geen lichtnet beschikbaar is, wordt de laadstroom van de panelen automatisch teruggebracht tot de actuele stroombehoefte. Daarnaast loopt het aansluitschema heel anders dan bij SolarEdge. De MPPT’s mogen nooit meer dan 150V ontvangen. De maximale spanning die een 280Wp paneel levert is ca. 40V (open circuit voltage), dus er kunnen niet meer dan 3 panelen in serie worden geschakeld. Met 15 panelen krijgt je 5 parallelle strings van 3 panelen, wat op een koude, zonnige voorjaardag goed is voor: 3 panelen per string = 3 x 32.5V * 8.5A = 800W (afgerond) 5 parallelle strings = 5 x 800W = 4.000W Het is wel van belang om je te realiseren dat het uitschakelen van de hoofdaansluiting niet leidt tot het afschakelen stroomvoorziening achter de Victron installatie. Deze moet apart spanningsvrij worden gemaakt op de Multiplus. De proef op de som Afbeelding 1: In 2019 is 15% van de energie afkomstig geweest via het grid (lichtnet). De jaren hiervoor 14%, waarmee een autarkiegraad van 85% is behaald. Het zou lager kunnen liggen, maar dan moet je bewuster omgaan met stroom op de donkere dagen. De uptime van het systeem is meer dan 99,98% (downtime is enkele minuten geweest). Afbeelding 2: grote verschillen in opbrengst over de maanden van het jaar. Rood is teruggeleverde energie (als de accu vol zat), blauw is zonne-energie die direct de accu in is gegaan, en geel direct verbruik. Afbeelding 3: montage op het platte dak. Afbeelding 4: opengewerkte kast van de Easysolar. Met name het koppelen van de LG Chem accu was destijds niet/nauwelijks gedocumenteerd en lastig. Afbeelding 5: hier komen alle draadjes bij elkaar.. Afbeelding 6: gedeelte van factuur LG Chem. Deze batterij heeft 15 garantie. De degradatie wordt bijgehouden en is nu - meer dan 3 jaar later - minder dan 3%. Afbeelding 7: complete set op minder dan 0,5m2

Wat 2014 nog een voornemen was, is sinds 2 jaar een feit. We hebben een DefiSign LIFE AED (volautomaat) geplaatst bij onze oprit, in een Aivia 200 AED buitenkast. De buitenkast heeft een ventilator voor koeling in de zomer, en een hitte-element om de unit op temperatuur te houden in de winter. De AED ligt letterlijk voor het grijpen voor iedereen, dus geen geklooi met pincodes waardoor het in de praktijk best lastig wordt gemaakt om de AED snel te gebruiken. Ook niet achter een (gesloten) voordeur, maar beschikbaar. Wel hangt er een camera boven - gewoon voor de zekerheid. Destijds heb ik alle omwonenden geïnformeerd dat de AED en reanimatie-kennis aanwezig is. Verder is het apparaat online aangemeld en zijn we actief op hartslag.nu mocht er zich onverhoopt een situatie voordoen waarvoor die AED gemaakt is. De elektroden moeten elke 2.5 jaar vervangen worden; er gaan automatisch lampjes branden als het nodig is. De batterij gaat circa 7 jaar mee, en de lifetime van het apparaat is tenminste 10 jaar (via garantie). In de kast liggen ook twee rescuekits met mesjes/scharen. Qua kosten per jaar is het beduidend minder dan je opstalverzekering, terwijl de kans op een hartstilstand veel groter is dan het afbranden van je woning (terwijl het laatste alleen je huis kost, en het eerste je leven..). Business case is daarmee eigenlijk snel gemaakt;)

Mooie deal @Piroska! We ruilen nog (te) weinig in de buurt - incidenteel een geslachte kip voor groente, jam voor stoofperen en wilgentakken voor fruit. Wel hebben we alle lokale leveranciers van voedsel gemarkeerd op een eigen google-map zodat iedereen thuis kan zien waar-wat te koop is. En een groot deel van de boodschappen komt via rechtstreex.nl en daarmee gegarandeerd uit de regio. Helaas geen hert, maar wie weet..

Nieuwe plek voor een klein kamp klaar gemaakt. Bladeren weggehaald en de palen in de grond gezet voor de muren die met stammen gemaakt gaan worden, hiermee ruim ik en tegelijk het bos een beetje op wat nog steeds erg overbegroeid is en krijg ik mooie muren voor een klein kamp wat gevuld gaat worden met 2x2 slaapplekken en een tafeltje in het midden. Zo heb je steeds minder nodig als je in het bos komt en heb je meer tijd voor de leukere dingen.

Inmiddels liggen de materialen klaar voor een 3-fase systeem. Groter, zwaarder, maar ook kostbaarder: deze installatie wordt 40.000Wp, 43kWh accu capaciteit, 3x15KVa continue vermogen. Globaal dus 8-10x zo groot als de huidige, en voldoende voor kleinzakelijk gebruik, elektrische rijden en 1-2 huishoudens. Hoeveel capaciteit je wilt heeft denk ik vooral te maken met je persoonlijke situatie. Wil je alleen je vriezer en een keukenlampje aan de praat houden, kun je met een 12V loodaccu af. Wil je een meergeneratie huishouden van stroom voorzien, heb je wat meer nodig. In alle eerlijkheid: voor het doel waar de 5kVA installatie is geïnstalleerd, zou ik het exact hetzelfde aanpakken. De Victron apparatuur is zeer geschikt en betrouwbaar (vanuit de maritieme sector). De LG Chem zou dan wel een BYD worden, maar ze zijn gelijkwaardig. Met de huidige prijs van de zonnepanelen zou ik meer overcapaciteit genereren. Dus liever een cap op het maximale vermogen (waardoor je in de zomermaanden niet alle stroom kunt benutten), en in de winter naar een hoger rendement - al dan niet aangevuld met een kleine verticale as windturbine. De prijs van de zonnepanelen is bijna gehalveerd t.o.v. 2015 toen ik ze inkocht. De accu's zijn 20-30% goedkoper, en de Easysolar is volgens mij nog net zo duur. Je zou dus nu ca. €2000-€2.500 lager uitkomen.

Beter het fornuisje leveren na de stoofschotel.? Het ziet er mooi vers uit.