Het is me gelukt! Een DIY-zuurstof-adsorber voor de prepper. Maar het was niet gemakkelijk. Het principe is om ijzer te laten roesten in een afgesloten ruimte waarbij zuurstof uit de lucht wordt verwijderd. Lucht bevat 20% zuurstof dus de luchtdruk in een afgesloten ruimte zal dalen tot 0,8 atmosfeer. Een kleine onderdruk, maar voldoende om bijvoorbeeld een PET-fles in te laten deuken. Deze PET-fles truc gaan we ook gebruiken om onze zelfgemaakte zuurstofadsorber te testen om te kijken of ie het ook doet.
De ijzerbron is gewoon staalwol die we bv. kunnen kopen bij de FIXIT (schuurmiddel). Pas op voor keukenproducten want die kunnen behandeld zijn met zeep of komen zelfs in een grovere roestvrij-stalen versie.
Ontwerp van zuurstof-adsorber.
Voor het roesten van ijzer heb je water nodig en hier lag het probleem wat ik op moest lossen. Water moet je niet hebben in je droge geprepte producten. Er is niet voor niets zoveel te doen rond het superdroog bewaren van uw prepvoer. Het idee was geboren om Bison Vochtvreter (calciumchloride, CaCl2) te gebruiken. Deze trekt water aan die kan worden gebruikt voor het roestproces. Bekend is bovendien dat het chloride ion Cl- van CaCl2) roestbevorderend werkt. Datzelfde geldt ook voor zuren. Een beetje glycerine (voedings-toelating) of in noodgevallen een beetje antivries (géén voedingstoelating!) kan ook worden toegevoegd. Glycerine is in staat het eigen gewicht aan water vast te houden. Een dergelijke receptuur geeft hechtingsproblemen aan het ijzer. Dit probleem werd opgelost door gebruik te maken van een bepaald type behangplaksel die een coating oplevert die de receptuur goed "plakt" aan het staalwol.
Bereiding 1% oplossing van methylcellulose (basiscoating).
1 gram methylcellulose (kijk op het doosje) behangplaksel poeder wordt geroerd in 100 ml water. Men laat het mengsel 24 uur staan met nu en dan roeren. Het duurt erg lang voor alle gel-deeltjes geheel zijn opgelost. Het volkomen heldere product is tevens een goede bureau- en kindvriendelijke niet giftige papierlijm. Bewaren dus.
Bereiding van de corrosieve receptuur.
Aan 10 ml tafelazijn (of beter: schoonmaakazijn) in een whiskeyglas wordt 5 gram Bison Vochtvreter (calciumchloride) toegevoegd en met een saté-stokje geroerd tot deze geheel is opgelost. Hieraan wordt Zoutzuur van de Praxis toegevoegd met een klein injectiespuitje (slechts een halve ml, 0,5ml). Dat kleine injectiespuitje heeft u al aangeschaft voor de dunne bleek waterzuivering. Dat is wel weinig maar wel aan te bevelen. Ook kan nog bij voorkeur 0,5 ml glycerine met het spuitje worden toegevoegd. Glycerine maakt de coating plastisch en is bovendien in staat het eigen gewicht aan water vast te houden. Het mengsel wordt met het saté-stokje geroerd waarna we het satéstokje goed met een keukenpapier afvegen. Het sate-stokje wordt daarna gedoopt in een vaat-wasmiddel (2 cm diep), het overtollige vaatwasmiddel wordt afgetikt in de hals van de fles, waarna met dit stokje de massa nog even goed wordt geroerd. Dit ingrediënt (bijna niets) is absoluut noodzakelijk gebleken voor een goed contact van het staalwol met het corrosieve mengsel.
Bereiding van de corrosieve coating.
Aan het bovenstaande mengsel wordt 10-12 ml van de papier-/behangplaksel lijm (hierboven) toegevoegd, geroerd met het satéstokje en de basiscoatreceptuur is klaar.
De bereiding van de zuurstofadsorbers.
U weegt plukjes staalwol af van ca. 1 gram. Wéér wat magie: Met een metalen hamer hamert u een paar keer op het staalwol met een tuintegel of baksteen als ondergrond. Hierdoor ontstaan lokale deformaties en spanningen in het staalwol waardoor het roesten ook wordt versneld (google: iron stress rust). Dat hameren kunt u achterwege laten maar een versnelling in zuurstof-adsorbtie is wel waargenomen.
Zo'n plukje staalwol moet worden gedoopt in het corrosieve mengsel in bv. een whiskey-glas of schaaltje en boven het schaaltje stevig uitgeknepen tot u een natte "keutel" krijgt. Het mengsel is corrosief voor metalen maar veel minder voor uw huid. U kunt als u dat wilt latex handschoenen gebruiken voor dit klusje, maar ik doe dat zelf niet eens. De metalen "keutels" worden uiteengetrokken tot deze de vorm hebben van een grote wattenpad (zie foto). Deze wordt afgevloeid tussen keuken-papier (maar niet te fanatiek). Nadat alle plukken staalwol zijn behandeld de handen wassen.
De "wattenpads" van behandeld staalwol worden te drogen gelegd tot ze niet meer vochtig aanvoelen. Dit kan wel 4 uur duren. U kunt de metalen wattenpads wat opvouwen en losjes (!) een beetje samendrukken en de verkregen bolletjes opslaan in een transparante ZIP-lock bag. U bent klaar! U zult zien dat in de gesloten ZIP-lock bag de reeds begonnen roestvorming snel tot stilstand komt.
Kwaliteitscontrole van uw DIY-oxygen adsorber.
U haalt een "bolletje" behandeld staalwol uit de ZIP-lock bag en sluit deze weer onmiddellijk. De DIY-zuurstof-adsorber wordt gewurmd in een droog PET-flesje. De tuit wordt goed afgeveegd (géén staalwol vezeltjes) en daarna stevig gesloten en weggezet. Na enige uren al begint de PET-fles al in te deuken door het binden van de zuurstof. Dit indeuken is zéér evident na bv. 16 uur (1 nacht). Als dat zo is heeft u een prima product.
Capaciteit van de DIY-zuurstofadsorber.
Een pluk behandeld staalwol van 1 gram, zoals hierboven beschreven, consumeert theoretisch 0,3 liter zuurstof dus maakt 1,5 liter lucht zuurstofvrij. Merk op dat een vat van 10 Liter, tot de nok gevuld met prepvoer veel minder lucht bevat dan 10 Liter. Het geeft een idee van de effectiviteit van dit preparaat.
Gebruik van de zuurstof-adsorber
Haal 1 of 2 bolletjes behandeld staalwol uit de ZIP-lock bag en sluit dan de ZIP-lock-bag onmiddellijk. U wurmt het staalwol in papieren thee-zakjes of koffiefilters en deze worden dichtgevouwen en geniet. Linnen zakjes zijn ook OK. U voegt deze zakjes, samen met een extra droogmiddel, toe aan uw jerrycan met prep-voer. Klaar is kees. Het "indeuken" van ook jerrycans met prepvoer is ook eerder waargenomen door @Nonkel Jones . De bolletjes staalwol worden pas verpakt als u ze wilt gaan gebruiken. U kunt dan visueel nog controleren of het materiaal nog goed is in de transparante ZIP-lock bag. (Weinig roest).
Voor de argeloze lezer lijkt het alsof de beschreven methodiek van het maken van DIY-zuurstofadsorbers erg complex en moeilijk is. Dat valt wel mee omdat de beschrijving van het preparaat erg gedetailleerd en uitgebreid is. In de praktijk zal het wel erg meevallen. Indrukwekkend, zeer bevredigend en overtuigend voor de prepper is dat hij/zij kan controleren dat het door hem/haar gemaakte preparaat ook echt werkt (De PET-fles test).
@vheeswijk (chemicus)