vheeswijk

Als het om fikkie stoken gaat klopt mijn hart als chemicus sneller. Velen verwonderen zich hoe het komt dat een brand binnenshuis zo verschrikkelijk snel om zich heen kan slaan. Dat heet in de volksmond dan een "uitslaande brand". Wat is het mechanisme achter zo'n snelle verspreiding van een huisbrand zelfs als brandbare objecten in een ruimte relatief ver van elkaar afstaan? Als een leunstoel in brand staat kan een ander object (bv. een bank) dat 1 tot 1,5 meter verderop staat plotseling ook in brand vliegen door de hitte (straling). Dat ontsteken zonder feitelijk vuur-contact heet bij de brandweer en instituten die zich met brandwering bezighouden de "flash-over". Als men brandwering of brandvertraging test dan meet men de tijd dat een object nodig heeft om "spontaan" in brand te vliegen onder gestandaardiseerde condities. In professionele brand-tests worden daarvoor electrische hittestralers gebruikt. Men test dus brandbare objecten en materialen zonder feitelijk vuur-contact. Deze mededeling beschrijft hoe je bij benadering een dergelijke wat professionele test zelf kunt uitvoeren en beter kwantitatief meten. Hier wordt de brandbaarheid getest aan een houten latje en een identiek latje dat met contactlijm is beplakt met aluminium folie. Zie foto hieronder. Als hittebron wordt een kaarsvet/waxine brander gebruikt welke een zeer hete lintvormige vlam geeft zoals reeds beschreven in mijn eerdere posting en gedocumenteerd weergegeven in de volgende foto: Voor deze "turbobrandertjes" (link) werden toestellen gebouwd uit zero-cost materialen zoals weergegeven in de volgende foto: Het eerder beschreven houten latje en de met aluminium gecoate latje (identieke dimensies) worden geplaatst boven de (turbo) waxinebrander waarbij goed gelet wordt dat de vlam het object NIET raakt. Sterker nog: de afstand van de punt van de vlam tot het object moet ca. 2-3 cm en constant zijn zoals weergegeven in de volgende foto: Vervolgens wordt de tijd in seconden gemeten tot het test-object spontaan vlam vat. Bij het houten latje is die tijd ~45 seconden. Bij het identieke exemplaar beplakt met Al-folie duurt dat ca. ~130 seconden. Als hout wordt verwarmd dan ontstaan brandbare gassen waaronder methanol-damp welke aan het begin van de vorige eeuw nog "houtgeest" werd genoemd. Deze gassen ontbranden plotseling en steken dan pas het hout zelf aan. Bij het Al-gecoate exemplaar ontstaan natuurlijk ook brandbare gassen en breken door de aluminiumlaag heen en geeft een naar beneden gerichte steekvlam (flash-over). Het hout zelf ontbrandt niet maar verkoolt in de aluminium "verpakking". Het een en ander is weergegeven in de volgende foto: Hoewel de aluminium coating een opmerkelijke brandvertraging geeft (ca. 3 maal) en na de flash-over nog steeds niet erg goed brandt valt de flash-over vertraging (~3 x) wel wat tegen. Alle uit cellulose opgebouwde materialen (hout, katoen, jute, papier, ed.) gedragen zich op analoge wijze en geven de "houtgeest" die voor de flash-over zorgt. Bushcrafters onder u die zelf 'charcloth' (verkoold katoen) maken kennen de 'houtgeest' al. De conclusie is dus duidelijk: Er bestaan geen middelen die brandbare producten onbrandbaar maken. Dat is een fabeltje. Er is hoogstens sprake van een brandvertraging (uitstellen van de flash-over). Het zijn juist de (pyrolyse)-gassen die voor flash-over (uitslaande brand) verantwoordelijk zijn. Ik hoop met deze posting iets meer duidelijk te hebben gemaakt over de mechanismen die optreden bij brand. Een geoefend en goed uitgeruste brandweerman zal een brandende ruimte onbevreesd betreden. Hij maakt echter onmiddellijk dat ie wegkomt als de beruchte 'flash-overs' plaatsvinden. Voor de prepper/survivalist is enige kennis van het fenomeen flash-over bij brand zeker relevant. Een (thermo)-nucleair wapen kan zelfs op vele kilometers afstand uw gordijnen doen vlam vatten zelfs zonder de ruiten te breken. Een instantane flash-over! @vheeswijk (chemicus)

Veel interessant materiaal in dit draadje. Ik mis als chemicus toch een balans die niet op batterijen werkt. Zo'n ding waar je vroeger brieven op kon wegen. Er bestaan uitvoeringen die op 10 mg (1/100 gram) nauwkeurig kunnen wegen. Ik bezit ook een zakjapanner die op een solar cell werkt. Handig bij berekeningen voor concentraties en verdunningen van bv. middelen voor water-desinfectie.

Natron waterglas is een oplossing van natrium silicaat (Na2SiO3) in water met tal van toepassingen in de industrie. Google natronwaterglas.

Dosering van ascorbinezuur is hier reeds gepubliceerd: 80 mg per liter (~ een mespuntje). Bij twijfel mijn part meer. Je kunt je met Vit. C niet overdoseren. Uw vraag 2: Ja dat is de goeie. Smaakt lijkt veel op puur citroenzuur. Even met de natte vinger het poeder proeven.

Oei dat weegschaaltje is véél beter dan mijn chinese tafelbalans. Een honderste gram is nog altijd 10 mg. 80 mg (een prima dagdosis Vit C) is dan gemakkelijk af te wegen. Ook kun je je mes-, spatel- of schroevendraaierpunt (toch al aanwezig in uw zwitsers zakmes of look-alike) min of meer ijken. Zo'n weegschaaltje is in een bushcraft/urban survival situatie natuurlijk een onding. De doseringen van ascorbinezuur (Vit. C) zijn zéér ruim: Je eindigt dus altijd met een vitamine drankje. Je kunt nooit Vit. C overdoseren! Nogmaals over tijden: ca. 20 minuten voor de chloorbehandeling en ca. 2 minuten voor de Vitamine C behandeling.

Bewaar je sterretjes en smelt ze waterdicht in met een stormlucifer in een rietje. Sterretjes zijn uitstekende signaalgevers 's nachts en zijn vanaf zeer grote afstand goed te zien (v.g.l. spiegels overdag).

Hout kun je beplakken of zelfs behangen met aluminium folie. Dit werkt sterk brandvertragend. Bij lange blootstelling aan vuur zal door de hoge temperatuur methanol en andere brandbare gassen en dampen vrijkomen en door de aluminium-folie heenbreken en ontbranden (houtvergassing). Het hout zelf zal verkolen. Om een indruk te krijgen hoe het werkt: beplak een stuk hout met Al-folie (alleslijm) en gooi dit in een houtvuur. Het geeft inderdaad een opmerkelijke brandvertraging. Leuk om mee te experimenteren. vheeswijk (chemicus)

Dit is juist! Vooral met grotere stukken hout. Natronwaterglas trekt ook water aan. het is bovendien afwasbaar.

Als je toch met rietjes bezig bent voeg dan een kleine scherpe naainaald toe eventueel met wat gewikkeld garen of beter dental floss (tandzijde) zoals gedemonstreerd in één van de foto's in mijn posting. Dit om de rietjes te perforeren om te druppelen. Een (bushcraft)-mes is voor dit werk veel te grof!

Nee! Chloor is in zeer hoge doseringen een acuut gif. Géén chronisch gif. Er blijft niets van over.

Gewoon goed spoelen met heet water. Het is echt wel veilig. Prima opslag!

Citroenzuur (goedkoop!) verbetert de smaak, maar neemt het "actieve chloor" in dunne bleek aboluut niet weg in tegenstelling tot ascorbinezuur. Ascorbinezuur is een reductiemiddel voor chloor. Citroenzuur niet. In dit draadje is tevens sprake van "thio" (Natrium thiosulfaat, Na2S2O3) dat ook het "actieve chloor" wegneemt en zelfs sneller en vollediger dan ascorbinezuur. Thio heeft echter een vieze smaak, en ik kan het weten want ik heb het vroeger met pipetteren weleens in de mond gekregen. Het is overigens in NIET giftig in de gebruikte concentraties. Thio moet je zeker niet gebruiken in combinaties van "actief" chloor en zilver-ionen zoals die in sommige tabletten gebruikt wordt omdat dan zilverionen onwerkzaam worden gemaakt (complex-vorming). Mijn keuze is dan echt ascorbinezuur (Vit C, mespuntje ter grootte van halve erwt op mes of schroevendraaier) en omdat het een wat minder snel reductiemiddel is dan thio zou ik het drinkwater pas gebruiken na 1 tot 2 minuten na toevoegen. Als het leger "thio" (thiosulfaat) gebruikt is dat omdat ze kennelijk voor veiligheid kiezen en niet voor een goede smaak van het water. De hoeveelheid "actief chloor" (natrium hypochloriet, NaOCl) in behandeld water kun je vergelijken met gechloreerd zwembad-water en is niet giftig maar niet lekker en het kan irritatie aan het oogslijmvlies veroorzaken. Citroensap bevat naast veel citroenzuur ook wat vitamine C (ascorbinezuur), maar niet zo veel als je zou vermoeden. De doseringen van poedervormig ascorbinezuur (schroevendraaierpunt) zijn véél hoger en veiliger.

Aanvulling op bovenstaande posting: Vooral oude fietsbanden zijn wat stroef en niet erg soepel. Gebruik uw eigen weekmaker: Neem wat lampolie tussen duim- en wijsvinger en wrijf het ringetje zowel van binnen als van buiten goed in. Laat een nacht (~16 uur) liggen en doe het ringetje om de Zippo-aansteker. Wrijf dan het ietwat opgerekte bandje om de Zippo nogmaals met lampolie in. Na 24 uur kun je dan het ringetje gemakkelijk oprollen en de Zippo aansteker openen en weer sluiten.

Zodra het in de garage wat warmer wordt wil ik de oxygen absorbers van die mormonen wel testen. Ik denk dat ik de capaciteit en de opname-snelheid wel zelf kan meten. Vooral de opnamesnelheid interesseert me. Overigens loop ik al een tijd met het idee rond om zelf oxygen absorbers te maken uitgaande van staalwol en calciumchloride en de resultaten hier te publiceren. Zal nog wel even duren. Wolf

Als Chemicus houd ik me aanbevolen om producten te testen die met chemie te maken hebben zoals "oxygen absorbers", verpakkingsmaterialen, antiseptica, droogmiddelen, brandstoffen (wildgroei aan allerlei verschillende tabletten en cubes {esbit, paraform, hexamethylene tetramine}, etc, etc). Ik heb redenen om aan te nemen dat anderen in dit forum meer expertise hebben op het gebied van "knives and tools" dan ik heb, ofschoon ik hier al reeds een review heb geschreven over OPINEL messen. Wolf

Ik heb soms een probleem met het begrijpen van de specificaties van oxygen absorbers. Lucht bevat slechts 20% zuurstof (volume %). Als de specificatie luidt: verwijdert 1 L zuurstof dan betekent dit dat 5 liter lucht zuurstof-vrij wordt gemaakt. Dat is kolossaal! Een goed gevulde emmer van 20 L zal nauwelijks nog 5 liter lucht bevatten waarvan dus minder dan 1 L zuurstof! Als er wordt bedoeld: verwijdert alle zuurstof in 1 L lucht dan ziet het plaatje er ongunstiger uit. Dan heb je voor diezelfde (gevulde) emmer 5 zakjes nodig. Bezie de specificaties van oxygen absorbers in dit licht. Wolf

Roest in voedsel is helemaal geen probleem! Is niet schadelijk.

Een pandemie is niet eens zo onwaarschijnlijk. De mogelijkheid te worden getroffen door een (bv. Iraans) biologisch wapen is veel groter dan een nucleair wapen, vooral als er een vector (bv. muggen, vlooien, vliegen, ed.) voor dit wapen wordt gebruikt.

TOEVOEGING BIJ ONDERWERP WEEKMAKERS: (addendum). Onderzoek leerde mij inzake weekmakers en rijst nog het volgende: Geciteerd van het Nederlandse Voedingscentrum: Rijst is lange tijd houdbaar wanneer je het koel, donker en droog bewaart. Om ongedierte in de keuken te voorkomen is het advies aangebroken pakken rijst in goed sluitende voorraadbussen te bewaren. Zilvervliesrijst kan onder invloed van licht en zuurstof bederven. Dit komt doordat zilvervliesrijst vetter is dan witte rijst. Als vetten bederven zeggen we dat iets ranzig wordt. Daarom moet het op een donkere plaats bewaard worden. Behalve Zilvervlies-rijst bevatten ook gekleurde rijstsoorten (parboiled, bruine rijst, e.d.) vetten en vetachtige stoffen. Deze rijstsoorten dus alleen in food-grade plastics of andere verpakkingen bewaren. Ranzig worden van vetten wordt veroorzaakt door zuurstof en dit proces wordt versneld door sporen water en licht. Deze gekleurde rijstsoorten kun je dan beter bewaren in Mylar zakken met een "Oxygen adsorber" en een droogmiddel in het donker. Mijn eerdere posting (hierboven) over verpakken/opslag van rijst betreft dus alléén de witte rijstsoorten. Wolf

Niet alle weekmakers zijn boosaardig. Tupperware zit vol weekmakers maar is wél food-grade. Er zijn ook "food-grade"emmers in de handel. Soms kun je een inprint vinden op de bodem van bakjes, emmers of het om "food-grade" plastic gaat. Maar zélfs als het plastic niet "food-grade" is hoeft dit niet per se ongeschikt te zijn voor voedselopslag. Er is een chemische wet die zegt: "Like dissolves likes" ofwel 'soortgelijke stoffen minnen elkaar of '"trekken" aan elkaar. Weekmakers gedragen zich als 'vetten' en hebben derhalve grote affiniteit voor vetachtige stoffen. Ik zou daarom géén plantaardige oliën, vetten, mayonaise, frietsaus, e.d. in plastic verpakken tenzij de weekmakers/plastics "food-grade" zijn. Ook producten die oliën bevatten zoals noten, chips, chocolade, e.d. niet in plastic verpakken. Kijk maar naar de handels-verpakkingen van deze producten. Rijst, pasta, meel, bloem, zetmeel zijn 'waterminnende' stoffen en 'trekken' géén weekmakers uit plastics. Ik zou zelf absoluut geen bedenkingen hebben deze voedings-middelen op te slaan in plastics. Weekmakers migreren overigens inderdaad door de lucht van de doos zoals u terecht opmerkt. Pasta en vooral rijst zijn 'waterminnende' producten. Rijst wordt zelfs wel eens gebruikt als droogmiddel. Deze producten trekken water aan, en als ze de kans krijgen kunnen ze boven een relatieve vochtigheid van 20% zelfs gaan schimmelen. Bewaar rijst (en andere waterminnende stoffen) boven een rigoreus droogmiddel zoals ik eerder heb beschreven. Dat is véél belangrijker dan je druk te maken over weekmakers (bij dit soort producten). Succes!

Ja sommige medicijnen kun je in je garage maken met keukengerei en primitieve middelen. In de jaren dat ik docent was op VWO liet ik leerlingen aspirine maken op school. Maar voor het maken van de meeste medicijnen heb je dure hulpmiddelen nodig in een echt goed geoutilleerd laboratorium en (hulp)-chemicaliën waar je als particulier niet aan kan komen. Maar de medicijnen "verliezen" op vakantie en het lege doosje-truc in het buitenland is een goed idee. Mijn dank. Ik ben inderdaad veel te eerlijk. Oneerlijkheid duurt in dit soort zaken het langst.

Mijn grootste angst is ook mijn achillishiel: Het niet meer kunnen krijgen van een bepaald medicijn waardoor mijn leven een zeer marginale kwaliteit krijgt waardoor ik ook zonder de SHTF overwegen zal eruit te stappen. Ik heb daartoe zelfs cyaankali geprept. Arts wil niet meer voorschrijven dan voor 90 dagen. Zijn commentaar: "Er treden dan allerlei 'noodscenario's' in werking". Dit is grote nonsens. Een SHTF-event impliceert het ontbreken van een 'noodscenario'.

Ik bedenk me plotseling dat er nog andere redenen zijn om géén chloor direct toe te voegen aan water in opslag. Als u het water gebruikt voor voedselbereiding (bv. rijst en pasta koken) dan is het kookproces uiteraard voldoende voor desinfectie. Dit beïnvloedt niet de smaak van uw gerecht. U kunt opslag-water dat u mogelijk niet meer vertrouwt verdelen over wat PET-flesjes en onderwerpen aan SODIS (solar desinfection). Dit beïnvloedt de smaak ook niet. Het is dan perfect drinkwater..

Nee! Absoluut niet! De concentratie ascorbinezuur is daar inderdaad véél te laag voor.

Dunne bleek pas toevoegen een half uur voor gebruik. Als de jerrycans van metaal zijn is dit zelfs een "must". Chloride (Cl-) en natrium hypochloriet (NaOCl) werken uiterts corrosief op metaal. Je kunt bijna op roestvorming wachten ! Maar ook in "plastic" containers liever pas vlak voor gebruik al kan ik dat met minder zekerheid argumenteren. Ik heb geen cijfers. Bij hoge verdunningen loopt echter de concentratie "actief chloor" door ontleding tijdens lange opslag langzaam af. Dat wil je natuurlijk niet.