Voor wie niet weet wat guerrilla gardening is:
Op stedelijke of braakliggende plekken (illegaal) tuintjes aanleggen. meestal bedoeld om de natuur te stimuleren of om lelijke plekken in de stad op te fleuren.
Vrijwilligers planten plantjes of gooien zaadbommetjes.
Guerilla gardening prep-style is nét iets anders....
Al enkele jaren zoek ik in de omgeving naar braakliggende terreinen; bosranden, waterkanten, weiland randen,
perkjes en andere plaatsen waar niet geschoffeld of gemaaid wordt.
Daar zaai of plant ik planten die zichzelf zonder hulp kunnen redden.
Als er ooit een situatie komt waar ik gebrek aan voedsel krijg kan ik daar oogsten. mijn omgeving wordt op deze manier mijn onderhoudsvrije tuin...
Er zijn best wel veel eetbare planten die daar uitermate geschikt voor zijn.
Prioriteit is dat het sterke, zelf reddende planten zijn die zichzelf uitzaaien of anders uitbreiden zonder menselijke tussenkomst
én dat ze er niet direct als kant en klare groenten uitzien...
Bij het uitzoeken van een plekje om te guerrilla gardenen zou ik wel rekening houden met evt milieuvervuiling...
Enkele voorbeelden:
Zonnewortel
Deze plant met mooie zonnebloemachtige bloemen heb ik 4 jaar geleden aan de rand van een productiebos bij een slootje geplant.Hij doet het er geweldig.
Er heeft nog nooit iemand aan gezeten, hooguit om bloemen te plukken!
De knollen zijn voedzaam, goede bron van zetmeel, smakelijk, gemakkelijk te bereiden, eenvoudig te oogsten. breidt langzaam maar gestaag uit.
deze soort ga ik op meer plaatsen planten...
Tip: niet te dicht bij de wortels van de bomen planten want dan wordt het oogsten knap lastig...
Crosne
Deze soort heb ik op een braakliggend terrein geplant. op den duur gaan ze hier weer bouwen maar voorlopig heb ik er stiekem een tuintje van gemaakt.
Staat er nu 3 jaar, breid netjes uit, al 2 keer geoogst om de uitbreiding binnen de perken te houden.
Deze plant ziet er bijzonder weinig spectaculair uit. als je hem niet kent dan loop je ze zó voorbij...
Knapperige knolletjes. voedzaam, lekker als afwisseling. kan rauw en gekookt gegeten worden. eet ze als krieltjes of wok ze als groenten.
Melganzevoet
Wilde plant, wordt al sinds mensenheugenis gebruikt als groente (spinazie)
Van de zaden kan een meel (Melganzevoet) gemalen worden.Vorig jaar in een ruigte(natuurgebied) gezaaid.
er stond dit jaar een veldje van 4 vierkante meter, goed uitgezaaid. de planten waren zeker anderhalve meter hoog
en zagen er goed uit dus ik heb er alle vertrouwen in dat er volgend jaar nóg meer staat.
Quinoa
Familie van bovenstaande. Dit jaar aan de rand van een aardappelveld gezaaid.
De quinoa heeft vrij veel voeding nodig dus leek een plek bij landbouwgrond me een goede plek. ze waren enorm!
helaas te laat om zaden te oogsten, de muisjes waren er eerder bij...
de zaden van de quinoa zijn behoorlijk groter dan die van z'n wilde grote broer dus ze zijn ook eenvoudiger te oogsten.
Deze zaden kunnen gebruikt worden als graansoort maar is er geen familie van. glutenvrij.
de blaadjes worden als spinazie bereid. niet teveel blad oogsten want dan krijgt hij minder zaden.
Haver, rogge en gerst
Bij veel mensen bekend maar niemand oogst er zaden van...
Deze heb ik ook aan de rand van een weiland aan de slootkant gezaaid.gewoon wat losjes gestrooid. walkanten worden zelden gemaaid,
hooguit worden de sloten gehekkeld (fries woord?). Jaren geleden gezaaid en helaas stonden er dit jaar alleen nog planten van de Haver.
blijkbaar de sterkste soort van de drie.
Genoeg zaden kunnen oogsten van de overige soorten om op meerdere plaatsen weer uit te zaaien.
en ach, daar gaat het me ook eigenlijk om. om de verse zaaizaden....
Struisvaren (matteuccia struthiopteris)
Op verschillende plaatsen uitgezet. in perkjes, bosranden en braakliggende terreinen.
prachtig noodrantsoen! er weten maar weinig mensen dat deze varen te eten is....
hij schijnt te smaken als een kruising tussen asperges en broccoli, Zelf helaas nog nooit gegeten...ik durf nog niet...
de jonge scheuten, ook wel fiddleheads genoemd, kun je na 15 minuten koken eten. ze zijn rijk aan vitaminen A en C, niacine en riboflavine.
Breiden zichzelf prima uit door middel van wortelstokken. na twee jaar zijn ze groot genoeg om van te oogsten.
Hemelsleutel
Omdat hij bij mij in de tuin vreselijk groot werd heb ik hem gedeeld en her en der uitgeplant. hij houd er echt niet van om gemaaid te worden maar wel van zon dus heb ik hem op de westkant van een nagemaakte grafheuvel geplant. het is een mooie sierplant en er komen weinig mensen dus laten ze daar mooi staan.
er stonden eerst 5 kleine stekken, nu zijn het enorme bossen geworden....
De jonge scheuten en toppen van de hemelsleutel zijn eetbaar. apart door de sla.
Bosaardbei
Natuurlijk de bosaardbei overal uitgeplant! deze plant breid zichzelf prima uit...zelfs op zonnige plaatsen.
en als je de witte variant (ananasaarbei) plant dan blijven de vogels er ook nog eens vanaf.....
en de meeste mensen weten niet eens dat de witte aardbei rijp is en wordt dus ook door hen niet geplukt.
Zeker als er geen lekkernijen meer zijn is dit een heerlijke aanvulling op het dieet.
doordat de aardbeitjes zo klein zijn heb je weinig oogst...of je moet ze op veel plaatsen uitgeplant hebben!
Salomonszegel
Deze plant houd van bos dus daar heb ik hem ook geplant...
Alleen de jonge scheuten zijn eetbaar, de besjes zijn zelfs heel giftig. Dus perfect voor de schoonmoedersalade;)
Niet een favoriet van me maar wel ontzettend leuk!
Er zijn natuurlijk nog veeeel meer planten, knollen, bessen en noten waarmee ik dit gedaan heb.
er zijn zelfs ín de stad mogelijkheden genoeg om een geheime stash groenten aan te leggen.
De stappers zijn weer thuis dus ik ga naar bedje...
volgende keer meer....