Omdat ik een boel afvalhout over had waar ik vanaf wilde heb ik eens goed nagedacht hoe ik daar nuttig gebruik van kon maken.
Allereerst, onder afvalhout verstaan we in dit geval snoeihout, dus geen hout verkregen uit afbraak van gebouwen met verf(resten), houtbeschermingsmiddelen (verdelging van houtworm, schimmels) en ook geen geïmpregneerd hout.
Het was puur een hoop snoeihout die er ondertussen al bijna twee jaar lag, en daardoor ook al redelijk droog was. Hoofdzakelijk verkregen door in het verleden weg snoeien en verwijderen van Amerikaanse Vogelkers, een soort die zich nogal invasief gedraagt, en die in dit geval een beetje moest ingeperkt worden om de lokale flora (vooral inlandse zomereik dan) een kans te gunnen.
Ok, zover wat het hout betreft.
Dus verbranden, maar wel op 1 of andere manier die energie nuttig gebruiken.
Daarom dacht ik eens zelf te proberen houtskool te maken. Na wat op het net te hebben zoeken besloten te werken met een vat in een vat.
Ik weet er zijn andere manieren zoals in een kuil, en deze volledig afdekken zodat er geen zuurstof meer aan kan enz.
Maar voor mij persoonlijk vond ik deze methode het meest geschikt.
Dus twee ijzeren vaten voor een eerlijke prijs aangeschaft op 1 van de welbekende tweedehands websites.
Een groot van 200 liter, en een kleiner van ik dacht 100 liter, maar daar ben ik niet zeker meer van. Kan ook minder zijn, maar doet er niet toe, het principe blijft hetzelfde.
In het grote vat onderaan een aantal ronde gaten gemaakt, voor de aanvoer van lucht.
Dan het kleinere vat volledig gevuld met gekliefde plankjes, afkomstig van oude goed droge paletten.
Vervolgens het deksel op dit vat geplaats met een klemring zodanig dat het goed op zijn plaats blijft. In dit deksel zijn een aantal gaatjes geboord om het gas uit het te verkolen hout te laten ontsnappen. Eerst is dat waterdamp, die vrij komt onder wat rook lijkt, daarna zijn dat vluchtige organische stoffen (het zogenaamde houtgas). Dat houtgas wordt door het vuur in de omringende ton onstoken, en je ziet het dan ook branden (zie verder)
Dan klein (bruinrood) vat in groot (blauw) vat geplaatst, en de fik erin. Eerst had ik nog wel wat rookontwikkeling omdat het de eerste keer was dat ik die vaten gebruikte en de verf er dus nog moest afbranden.
Op de eerst volgende foto zie je dat er al vrij snel rook uit de geboorde gaatjes komt, dit is dus vocht dat nog in het hout zit dat er uitgekookt wordt. Ondanks dat het hout al lange tijd gewoon luchtgedroogd is, bevat het dus nog altijd een hoeveelheid restvocht.
Na verloop van tijd, toch wel een uurtje stoken verdwijnt stilletjes aan de rook die uit de gaatjes ontsnapt en wordt deze vervangen door houtgas dat ontbrandt.
Je ziet dan ook vlammetjes branden boven de gaatjes, en je hoort (zeker in het begin) het gas met een geraas uit het binnenste vat ontsnappen.
Als dan na nog enige tijd stoken de vlammetjes verdwijnen wil dat dus zeggen dat er geen houtgas meer vrij komt en het proces dus afgelopen is.
Ik heb dan het vuur in de buitenste ton gewoon laten doven en het even laten afkoelen tot het met behulp van een paar goede lashandschoenen het mogelijk was van de binnenste ton uit het 'stookvat' te halen zonder mij te verbranden uiteraard.
Dan het roodbruine (dat ondertussen niet meer roodbruin is uiteraard, lak is er afgebrand) laten afkoelen, en ook het deksel afgedekt. Dit omdat er geen lucht en dus ook geen zuurstof in kan. Door de hitte kan de houtskool als je het vat te snel opent, of als er zuurstof aankan nog spontaan ontbranden. En dan is je moeite uiteraard voor niets geweest.
Het was wel zeer duidelijk merkbaar dat het vat dat de houtskool bevatte, nu een pak minder woog. Een behoorlijk deel van het gewicht van 'droog' hout blijkt dus toch nog uit water en vluchtige bestanddelen te bestaan.
Na het vatje ongeveer twee uren te hebben laten afkoelen was dit het resultaat. Netjes en volledig door en door verkoold.
Als laatste dan een foto van een volledig verkoolde 'houtstaaf' tov het origineel, en een doorgebroken exemplaar zodanig dat je goed kan zien dat het hout volledig door en door verkoold is.
En waarom nu houtskool, uiteraard voor de BBQ van de zomer.
Maar ook omdat ik het eens wilde proberen, en omdat houtskool uiteraard nog vele andere "nuttigere" toepassingen kent.
Zo weet ik dus dat ik het kan maken en hoe ik het moet maken als het nodig moest zijn.
Ik hoop dat er mensen zijn die iets hebben aan deze info.
Spechtje