@FincaInSpanje Ik zal er mijn plasje even over doen
Allereerst wil ik dit zeggen: PTSS, angststoornissen, depressie en rouw zijn niet dezelfde dingen.
In een SHTF zullen we ze allemaal tegen komen, en het is absoluut handig om mensen in je buurt te hebben die weten wat de symptomen zijn en weten hoe ze ermee om moeten gaan. Maar het is nog veel belangrijker om je veilig te kunnen voelen. Veiligheid (en praten met iemand bij wie je je veilig voelt) is de eerste voorwaarde voor herstel bij ieder psychisch probleem. Kunnen herkennen wanneer een situatie veilig is, is net zo belangrijk als kunnen herkennen wanneer een situatie niet veilig is. Als je weet wat je nodig hebt om een situatie (hoe kort dan ook) veilig te maken voor jezelf (lichamelijk en emotioneel) dan kun je ontspannen. Ontspanning en (rustige) slaap zijn onmisbaar voor het verwerken van (heftige) gebeurtenissen.
(disclaimer ) In het kort zal ik wat dingen beschrijven zoals ik denk dat het zit:
Een probleem bij PTSS is dat iemand zich op geen enkel moment veilig voelt. Er wordt dus nooit aan de basisvoorwaarde voor herstel voldaan. En dan kun je pillen slikken en therapieën wat je wilt, maar het effect zal altijd minimaal of kortstondig zijn. Totdat er aan die basisvoorwaarde voldaan wordt.
Bij angst(stoornissen) voelt iemand zich in specifieke situaties onveilig. In sommige gevallen zo heftig dat er maar één veilige situatie bestaat, in sommige gevallen is alles behalve één situatie veilig. Ook hier is het belangrijk om het gevoel veilig te zijn te vergroten.
Depressie is een totaal ander verhaal. Depressie draait veel meer om hoop, bestaansrecht en passie dan om veiligheid.
Rouw is een proces dat iedereen ooit zal moeten doorlopen. Het is handig om de fasen van rouwverwerking te kennen en te kunnen herkennen zodat je jezelf en anderen kan ondersteunen in dit proces. Het is belangrijk om de fasen te kunnen herkennen zodat je de gevoelens die erbij komen kijken niet bagetaliseert. Het is ook handig om te weten dat niet iedereen de fasen in dezelfde volgorde doorloopt en dat iedere fase zijn tijd nodig heeft, soms een minuut, soms weken. De fasen zoals ze algemeen erkend worden zijn: Ontkenning, Protest/woede, Onderhandelen/vechten, Depressie, Aanvaarding. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Rouwverwerking)
Ik denk dus, dat het creëren van veiligheid een vaardigheid is waarover iedereen zou moeten beschikken. Het is een lastig ding, want je veilig voelen is subjectief. Je moet je dus kunnen inleven in de ander, kunnen luisteren en voelen wat de ander aangeeft wat veilig is en daarvoor de goede vragen kunnen stellen. Let erop dat wat voor jou veilig is, voor een ander totaal onveilig kan zijn. Ook om voor jezelf een veilige situatie te creëren moet je dit kunnen, want het is niet altijd even duidelijk wat een situatie onveilig maakt. Je moet jezelf de vragen kunnen stellen om er achter te komen wat je nodig hebt. Je moet jezelf dus goed kennen. Je kunt een ander niet helpen zich veilig te voelen als je jezelf niet veilig voelt. Zeker in een SHTF-situatie zal dit een uitdaging zijn.
Ten tweede denk ik dat weerbaarheid een belangrijke factor is. Hoe weerbaarder iemand zich voelt, dus hoe meer zelfvertrouwen iemand heeft, hoe meer iemand zich beseft altijd een keus te hebben en hoe meer vaardigheden iemand in de specifieke situatie heeft, hoe kleiner de kans op psychisch trauma is. En ook hoe groter de kans op herstel is. Zelfredzaamheid, zelfvertrouwen en een gevoel hebben dat je iets aan/tegen de situatie kan doen, al is het alleen maar in je hoofd, kunnen een enorm verschil maken.
Wanneer er iets gebeurt waar je het gevoel hebt totaal geen keus te hebben, waar je gedwongen word of je iets overkomt, je je machteloos voelt, of als je slachtoffer bent, dan heb je de grootste kans om een psychische klap te krijgen.
Het leren onderscheiden tussen situaties waar je wél een keus hebt (al is het de meest verschrikkelijke keus ter wereld) of géén keus hebt, is dus belangrijk. En dan aanvaarden. Wanneer er wel een keus was, jouw keuze 100% aanvaarden, en wanneer er geen keus was, hetgeen wat er gebeurt is aanvaarden. Het over je heen laten spoelen en voelen dat dit is hoe het is. En dat is moeilijk te begrijpen. (boeddhisten zijn er erg goed in)
Bij het herstel van psychische klappen is het ook belangrijk dat iemand zich weerbaarder gaat voelen en kan aanvaarden wat er gebeurd is. Je kan je bijvoorbeeld weerbaarder gaan voelen omdat je je niet langer geïntimideerd voelt door een bepaald persoon, of omdat je hebt leren kick-boxen Wat het meeste verschil maakt zal voor iedereen persoonlijk zijn en het is de zoektocht om er achter te komen wat dat is. Aanvaarden wat er gebeurd is, betekent niet: aanvaarden dat het nog eens zal gebeuren. Het betekent: aanvaarden dat het verleden niet te veranderen is (maar de toekomst wel en ook hoe je achteraf tegen wat er gebeurt is, aankijkt).
Buiten dat alles (sorry voor de enorme lap tekst) denk ik dat begeleiding absoluut belangrijk is. Zeker bij PTSS. Ik ben een voorstander van EMDR en iedereen die dat kan, is een enorme aanwinst voor de prepcommunity . (Zelf)Kennis is macht!