[Review] Geigertellers

[prepass]

Enige tijd geleden kreeg ik de PocketGeiger teller van onze vrienden van de http://www.Prepshop.nl om te kijken of dit iets was voor me. Ik was opzoek naar een eenvoudige Geigerteller/Dosimeter.

Ik zocht een groot meetbereik (0,1-5000uSv), zelf in te stellen grenswaardes, goede/duidelijke alarmering, portable, autonoom en werkend op gangbare batterijen (AA's, AAA's, 9V etc). Hierdoor viel de Pocketgeiger af omdat je hiervoor altijd een mobile device nodig had.

 

Die lui (@simurgh) van de http://www.prepshop.nl zijn niet voor één gat te vangen en allerminst lui dus na enige weken stuurden ze mij de Aion A7 op. Inmiddels had ik al een Terra P-Plus aangeschaft.

Dit gaf mij een mooie gelegenheid om beide meters eens te testen tov elkaar.

 

Allereerst wat achtergrond info:

 

Een Geiger-Müller (buis) teller:

Deze neemt deeltjes waar die ioniserende straling afgeven. Deze buis meet de afgegeven nucleaire straling van de deeltjes. Elk geladen deeltje geeft een stroompje in de buis en dus een accoustisch signaal (tik/piep) Elk Alpha, Beta en Gamma deeltje kan een piep geven. Beide meters zijn dus uitgerust met zo'n buis(je).

Hier de achterkant van de Terra waar duidelijk de GM buis te zien is.

[ATTACH=CONFIG]14276[/ATTACH]

 

Een dosimeter:

Meet met een GM buis een object voor een bepaalde tijd en de opgenomen straling hiervan. Hij meet dus de cumulatieve straling over een tijd gemeten. Dit gebeurt dus ook dmv een GM buis (Geiger Müller)

 

Een paar Terra P+ specs:

Gamma radiation dose equivalent rate (137Cs) µSv/h% 0,1…5000;

- Gamma radiation dose equivalent (137Cs) mSv 0,001…9 999; ±25%

- Dose equivalent accumulation time and accuracy of measurement 1min…100h; ±0,1s per 24h

Meer info mbt specs: http://telesys-market.com/dosimeter-radiometer-mks-05-for-household-use-terra-p-english-version.html

 

Een paar Aion A7 specs:

Equivalent dose rate measurement range of gamma radiation(CPM)0.6 ~ 500 uSv/h

Tolerance, γ(gamma) radiation equivalent ±25%

Permission error limits of gamma radiation Equivalent ±25%

Meer info mbt specs: http://www.radiation-watch.co.uk/pdfs/AION_A7_English.pdf

 

Straling volgens Wikipedia:

 

http://nl.wikipedia.org/wiki/Ioniserende_straling

Ioniserende straling is straling die voldoende energetisch is om een elektron uit de buitenste schil van een atoom weg te slaan. Hierdoor krijgt het atoom in totaal een positieve lading in plaats van een neutrale lading, het atoom wordt geïoniseerd, en wordt een ion. Deze straling kan men niet zien, horen, proeven, ruiken of voelen.

 

De straling ontstaat voornamelijk bij radioactiviteit, dit is het spontane uiteenvallen van atoomkernen.

Ioniserende straling wordt in de volksmond vaak ‘radioactieve straling’ genoemd, maar dit is eigenlijk een verkeerde term, want ‘radioactief’ betekent letterlijk ‘actief straling uitzendend’.

 

Voor meer info volg de wiki link. Ik wil niet teveel in technische details treden om de review nog enigzins leesbaar te houden...

 

OK nu de niet wetenschappelijke test. Ik heb wat licht "radioactief" materiaal geregeld om de meters te testen. Het ging me onder andere om te zien of de grenswaardes bij overschrijding ook werkelijk het alarm lieten triggeren. Zowel bij de Terra als de Aion stond de grenswaarde op 0,300uSv. Dit is net boven achtergrond straling welke ongeveer op 0,150-0,200 zit. Dus met 0,300 weet je dat er zowieso "iets" aan de hand is. Maar dit is nog niet meteen levensbedreigend.

 

De Aion geeft géén audio signaal bij overschrijding, alleen de display begint rood te knipperen. De ticker gaat wel als een gek tekeer.

De Terra geeft een duidelijk audio signaal en het display gaat ook hier rood branden. Ook hier gaat de ticker als een gek tekeer. Beide meters laten duidelijk weten dat de grenswaarde is overschreden. Tijdens het meten hoor je dus constant de "ticker"/ teller die de deeltjes waarneemt in de GM buis.

Overschrijding van de grenswaardes bij de Aion A7:

[ATTACH=CONFIG]14272[/ATTACH]

 

De grenswaarde op de Terra is door de gebruiker zelf aan te passen naar hogere of lagere waardes. De Aion heeft deze optie helaas niet.

Overschrijding van de grenswaardes bij de Terra P+ (Helaas kreeg ik de rode display niet goed op de foto):

[ATTACH=CONFIG]14273[/ATTACH]

 

Hierna heb ik gekeken hoe nauwkeurig de meters zijn tov elkaar. Beide meters geven bij het test materiaal dezelfde waardes. De Aion meet met iets meer cijfers achter de komma en geeft hier dus iets meer nauwkeurigheid. Hoewel die nauwkeurigheid met een korreltje zout genomen mag worden. Beide meters kunnen tussen de 15-25% afwijking geven volgens beide fabrikanten. Het zijn ook consumenten meters en geen professionele meters.

 

Gelijke waardes bij de meters:

[ATTACH=CONFIG]14274[/ATTACH]

Andere meting die andere waardes moet geven en ook hier weer gelijke waardes op beide meters.

[ATTACH=CONFIG]14275[/ATTACH]

 

Bij het meten van blikjes tonijn kwamen er geen noemenswaardige verschillen uit. Een ouder horloge gaf wel enige verhoogde metingen bij beide meters, op de lichtgevende wijzers. Tevens gaf mijn oude Singer naaimachine op het middendeel ook enige verhoogde waardes. Geen idee waarvan. Mogelijke licht radioactieve verf? Maar nergens grensoverschrijdende waardes waar genomen. Ook een keer de meters in mijn jas meegenomen de supermarkt in. Geen verhoogde waardes. Hierna nog een kerncentrale op 800mtr afstand getest...geen enkele verhoging (had ik ook niet verwacht eerlijk gezegd).

 

De Terra blijft meten (aan staan) en de Aion gaat na 1 minuut automatisch uit, als er geen toegenomen waardes worden waargenomen. Dit is voor mij niet wenselijk. Ik wil blijven meten, en niet 1minuut. Ik kan niet vinden of dit is aan te passen in de Aion meter zelf. Op zich niet een groot problem maar voor mij niet wenselijk. Bij grensoverschrijdende waardes blijft de Aion wel aan!

 

De Terra is door z'n eenvoud in z'n display niet optimaal voor mensen die gemak willen en moeite hebben met diverse waardes wanneer je actie moet ondernemen tegen de gemeten straling. De Aion A7 heeft hiervoor icoontjes in de display. Deze geven aan wat de waardes betekenen en welke aktie je moet ondernemen (of niet). Zie je een mannetje rennen, dan lijkt het mij duidelijk wat je te doen staat bij de gemeten waardes.... (ik heb dit icoontje tijdens mijn testen niet waargenomen )

 

Alles bij elkaar gezien, zijn beiden meters bruikbaar, mits je de gegevens juist interpreteerd. En dat is af en toe en zeker met een nucleair incident, nogal lastig. Het is vaak een combinatie van stralings intensiteit en tijdsduur. De wettelijke blootstelling van een gemiddeld persoon mag 2,5mSv/jaar zijn, 81 % hiervan komt van natuurlijke stralingsbronnen, de overige 19 % komt van door de mens gemaakte bronnen.. Maar ook hier zijn weer diverse tabellen waar je weer enigzins mee kan "schuiven". (let op dat hier milli ~ mSv staat en niet micro ~ uSv !!) Tevens zijn de wettelijk toegestande waardes ook afhankelijk van bepaalde beroepsgroepen.

 

Tip:

Bij deze meters zou ik zeker een tabelletje houden om alle waardes om te rekenen naar röntgen, Rem, Sieverts, Rads, Becquerels etc. Bepaalde waardes worden gebruikt voor de opname van straling in objecten(Rads), andere waardes worden gebruikt voor relatieve biologische schade in het menselijke lichaam (Rem en Sieverts)

 

De Terra heeft duidelijk meer functies maar is lastiger te interpreteren voor iemand die niet precies weet wat alle waardes etc inhouden.. De Aion heeft de vervelende eigenschap om na 1min uit te gaan maar is verder in mijn ogen beter geschikt voor de "prepper" die een meter wilt en 'm snel zegt wat te doen bij xxxx situatie. De Terra is iets kleiner van formaat, en heeft de maat van een oude Nokia telefoon. De Aion is haast 2x zo groot maar nog steeds handzaam. Door het formaat heeft de Aion ook een groter display met meer aflees mogelijkheden/details.

 

Hier alle twee de meters naast een Nokia om de verhoudingen enigzins vast te kunnen stellen.

[ATTACH=CONFIG]14271[/ATTACH]

 

Alles bij elkaar genomen lijken het mij twee goed werkende meters, die doen wat de moeten doen; ioniserende deeltjes waarnemen. Mijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar de Terra P+ . De Aion is zeker een goede meter welke zomaar eens een "hit" kan worden voor "preppers", gezien het gebruiksgemak.

 

Disclaimer:

Nogmaals ik ben geen stralings expert of radioloog. Deze test is niet wetenschappelijk. Bij de review heb ik me zo goed mogelijk ingeleerd/gelezen hoe en wat straling is en hoe deze meters juist te gebruiken én te interpreteren bij welke omstandigheden. Bij een nucleair incident is het zorgen voor afstand tussen de stralings bron(nen) en jezelf van levens belang. Bij fallout van een kern explosie kan deze meter zinvol zijn voor in je shelter. Altijd fijn om te weten of de straling van de fallout al aan het afnemen is buiten na 3-4 dagen...maar dat lieve kijk/GM buis kindertjes .....dat is een verhaal voor de volgende keer....

[phaelin]

Ik heb die Aion A7 ook. Nog niet getest want er staat in de handleiding: "The warranty period of the dosimeter shall terminate and be of no further effect 12 months after the date of putting it into operation."

 

Dit lees ik dan als, 'de dosimeter gaat het wellicht niet meer goed doen na 12 maanden in gebruik te zijn geweest'. Hoe ze dat gaan zien weet ik ook niet, ik wilde daar nog eens over gaan bellen naar de UK waar het ding van mij vandaan komt. Maar misschien kan er hier wat licht op geworpen worden. Zit er een levensduur aan die dosimeter, en begint dat achteruit te gaan zodra er spanning op komt of zo?

[FKAGB]

Goede review. In wat voor omstandigheden zou je zo'n meter willen gebruiken? Is het meer voor in het dagelijks leven als je in de buurt van een kerncentrale woont of als er ergens op de wereld wat misgaat en je wilt weten of er hier ook effecten zijn?

 

Enne,

 

Ik heb wat licht "radioactief" materiaal geregeld

 

Hier kunnen wat mensen zenuwachtig van worden

[Gast ghostwhiper]

Je had even een gil moeten geven dan had je ze wel mogen testen toen ze laatst bij een klant röntgenfoto's aan het maken waren van lassen.

Kun je ze vergelijken met professionele en geijkte apparatuur.

 

Zal je wel een berichtje sturen als het weer zo ver is.

[prepass]

@phaelin

Een dosimeter moet voor professioneel gebruik jaarlijks gecalibreerd worden. En eigenlijk na elk gebruik gereset worden. Een meter kan door verkeerd gebruik ook "besmet" raken met radioactief materiaal/stof etc. Dat de meter het maar een jaar zou doen, lijkt me zeer onwaarschijnlijk. De Terra heeft een gegarandeerde levensduur en nauwkeurigheid van 6 jaar.

@FKAGB

Ik heb de meter voor nucleaire incidenten aangeschaft. Aangezien je ioniserende straling niet kan waarnemen, is het in mijn ogen zinvol om te hebben. Met name de recente gebeurtenissen in de achtertuin van de EU bevielen me niet. Dreigende taal, geen de-escalerende acties etc etc. Een meter is geen redmiddel maar wel een toegevoegde waarde voor het inschatten van de situatie en jouw kansen. De waardes direct na een incident zijn waarschijnlijk zo hoog, dat je meter blijft piepen. Een shelter zoeken en afstand creëeren en in je shelter meten.

@ghostwhiper die mogelijkheid heb ik ook. Alleen de afgelopen weken was ik niet in de gelegenheid om te meten bij het nemen van röntgenfoto's van de lassen. Hopelijk volgt dit nog als aanvulling op de review/test. Bedankt voor je aanbod!

[phaelin]

@phaelin

Een dosimeter moet voor professioneel gebruik jaarlijks gecalibreerd worden. En eigenlijk na elk gebruik gerest worden. Een meter kan door verkeerd gebruik ook "besmet" raken met radioactief materiaal/stof etc. Dat de meter het maar een jaar zoumdoen, lijkt me zeer onwaarschijnlijk. De Terra heeft een gegarandeerde levensduur en nauwkeurigheid van 6 jaar.

 

Ik vond 't ook al een beetje vreemd. Goed, dan kan ik 'm een keertje testen om te zien of alles functioneert naar behoren. Ik heb een kennis die werkt op een universiteit waar ze verschillende kleine stralingsbronnetjes hebben voor demonstraties en experimentjes. Wellicht kan ik 'm daar eens proberen dan. Daarna gaat de batterij er weer uit en gaat ie terug in de kast. Mocht er dan iets zoals Fukushima of Tjernobyl dichter in de buurt plaatsvinden kan ik iig dagelijks het ding even in de vensterbank of op het balkon leggen om te zien of het nog veilig is om te blijven. Daar is ie voor aangeschaft. Heb er destijds 3 besteld. Een prepper vriend en zijn neef wilden er ook eentje dus dat scheelde weer in de verzendkosten.

[prepass]

Dit bedoel ik overigens met weinig de-escalerende akties........http://www.zerohedge.com/news/2014-11-03/russia-conducts-full-nuclear-triad-preparedness-test-launches-topol-m-icbm-over-week

Russia was busy conducting its most comprehensive Nuclear preparedness drill in recent history, one involving the entire "nuclear triad" consisting of strategic bombers; submarines and an the ICBM shown below on Saturday morning.

 

De USA doet er ook alles aan om het eea lekker "warm" te houden net als de EU, dit alles onder NAVO vlag....

http://rt.com/news/201771-lithuania-iron-sword-wargame/

Servicemen from nine NATO member states are taking part in nearly two weeks of military exercise in Lithuania. What used to be a national military drill has become a multinational NATO war game in response to events in neighboring Ukraine.

[f150]

Gave test @prepass. Met name het grote bereik van de Terra P maakt 'm interessant, alhoewel ik hoop dat je die waardes nooit hoeft te meten.

Ik heb destijds direct na de meltdown van Fukushima een aantal geigertellers gekocht voor mijn collega's, en heb daar toen maanden op moeten wachten.

 

Misschien kunnen we binnenkort wel een sterke verhoging meten.. met dank aan Sellafield:

http://preppers.nl/forum/threads/8635-Hoge-straling-bij-Sellafield-(UK)?p=306186&viewfull=1#post306186

[f150]

Veel locaties waar nucleaire technologie is ontwikkeld, zijn geheim gehouden. Op nog geen 20 km van de Eifeltoren in Parijs is zo'n locatie: Fort de Vaujours (

honderden foto's op google images)

 

Formerly top secret, Fort de Vaujours was a key site for France’s nuclear arms program, with core components of the country’s first atom bombs developed here in the 1960s. Scientists blew up more than half a ton of uranium in 2,000 explosions at the fort, often outdoors, just 14 miles from the Eiffel Tower. The Atomic Energy Commission, which conducted the explosions, estimates 150 of the 600 kilograms of uranium it used was blown around the fort.

 

De locatie is in 1997 hermetisch afgesloten, en een deel is ingepakt om verdere verspreiding van het radioactieve stof te voorkomen. Prima locaties om je teller te testen!

[prepass]

Opmerkelijk @f150 ik heb dit "verhaal" ook al eens begin 2001 gehoord maar werd toen afgedaan als "dat kan niet waar zijn".....ik was de naam vergeten en heb er nooit meer naar gezocht.....bizar......

[QuickFix]

Ik ben geen expert, dus verbeter me als ik ernaast zit, maar ik heb nog ergens een setje van die Dosimeter-pennen liggen, met uitlees/reset-unit.

 

 

Die geven je welliswaar geen huidige waarde, maar je kunt aan het einde van de dag wel zien hoeveel straling je opgelopen hebt (cumulatief).