De meest voorkomende infectie ziekten onder 1 topic

[J.I. nurse]

Beste medepreppers,

 

Na vele vragen of het mogelijk is om alles in een topic te doen ben ik druk doende geweest om alles te her schrijven-typen.

Dit heeft veel tijd gekost omdat ik het nog uitgebreider en beter wilde beschrijven.

Zo is er bijna een geheel boekwerk ontstaan!

In de stukken die hieronder beschreven staan heb ik geprobeerd om zo goed mogelijk de aandoening te beschrijven met hoe je het kan herkennen, wat je er zelf aan kan doen, waar te koop en ook als het alleen op recept verkrijgbaar is.

Helaas zijn een aantal aandoeningen enkel met antibiotica te bestijden, daar kan ik ook niets aan willen!

 

Daarnaast heb ik nog een aantal wat oudere toppics van mijzelf herschreven met hier en daar wat aanpassingen die ik heb verkregen door jullie!

 

Ik hoop dat jullie er wat mee kunnen! en dat ik een stukje kennis met jullie heb kunnen delen!

 

Ik wens jullie veel lees en leer plezier!

 

A.U.B geen reacties geven in dit topic

Dit gelieve via PM zodat dit topic schoon en overzichtelijk blijft!

 

Ik heb mijn informatie verkregen via de volgende site's:

http://www.apotheek.nl/

https://www.mediq-apotheek.nl/

http://www.nationaalkompas.nl

http://www.lymenet.nl/info/symptomen-ziekte-van-lyme.htm

 

De volgende boeken heb ik hiervoor gebruikt:

zakboek-verpleegkundige-diagnosen

handboek-verpleegkunde

De verpleegkundige als zorgverlener

Vaardigheden specifieke verpleegkunde / Voorbehouden handelingen

 

Ik ben mij er van bewust dat ik op sommige punten niet alles in volledigheid heb kunnen beschrijven. Ik ben daarin tegen ook geen arts maar verpleegkunde.

De geschreven stukken heb ik naar eer en geweten geschreven. Ik zal de komende tijd proberen daar waar nodig nog aan te vullen!

 

Het geen wat ik geschreven heb is bedoelt als leidraad in een SHTF, in de normale dagelijkse gang adviseer ik ten alle tijden naar een huisarts te gaan!!!

[J.I. nurse]

schimmel en gist infecties van de huid

 

Wat is schimmel- en gistinfecties

 

Schimmels zijn overal, iedereen komt ermee in aanraking!

Schimmels en gisten zitten bij iedereen op de huid en slijmvliezen, samen met de normale huidbacteriën. Ze spelen een rol bij de afweer. Huidschimmels zijn schimmels die groeien in de huid, nagels of de haren van mensen of dieren. Schimmels groeien vooral als de huid vochtig en warm is. Als de schimmel zich uitbreidt, noemen we dat een schimmelinfectie.

Normaal is het aantal schimmels, gisten en bacteriën met elkaar in evenwicht. Geen van de drie kan sterk groeien en daardoor klachten veroorzaken. Bij verstoring van dit evenwicht kan er een schimmel- of gistinfectie optreden. Bijvoorbeeld na een beschadiging van de huid, in een warme, broeierige huidplooi (oksels, liezen), of bij een verminderde weerstand kun je last krijgen van een schimmel- of gistinfectie. Strakke, schurende kleding en veel wassen met zeep kan de huid irriteren en de groei van de schimmels bevorderen.

 

de verschillende vormen van schimmel- en gistinfecties:

 

•zwemmerseczeem of voetschimmel

•schimmel- en gistinfecties van de huid

•schimmel- en gistinfecties van de vagina

•spruw

•berg en seborrhoïsch eczeem

•hoofdroos

 

De bovengenoemde vormen worden stuk voor stuk beschreven op volgende pagina’s

[J.I. nurse]

Wat is voetschimmel

 

Voetschimmel is een veelvoorkomende en hardnekkige kwaal. De oorzaak is een besmetting met een schimmel die zich graag nestelt in de vochtige huid.

 

 

Besmetting vindt vaak plaats:

 

•in zwembaden en gemeenschappelijke douches

•bij zweetvoeten in slecht ventilerende sportschoenen

•als de zuurgraad van de huid wordt verstoord doordat de voeten te vaak worden gewassen met zeep of de zeep waarmee de voeten worden gewassen niet goed wordt weggespoeld.

 

Voetschimmel heeft de volgende verschijnselen:

 

•De huid van de voeten, vooral tussen de tenen gaat schilferen.

•Soms voelt de huid week aan.

•Er kunnen blaasjes verschijnen waar helder vocht uitkomt.

•Onder de schilfers kan de huid rood en wat pijnlijk zijn.

•Soms verkleuren de nagels en worden ze dik en bros. Dat wordt ook wel een kalknagel genoemd.

 

Wat kunt je zelf doen aan voetschimmel

 

Het is raadzaam om bij voetschimmel hygiënische maatregelen te nemen:

 

•Was je voeten elke dag, liefst met weinig of helemaal geen zeep. Als je zeep gebruikt, kies dan bij voorkeur een milde zeep, een PH5-wastablet of een was emulsie. Dit zijn neutrale zeepsoorten die de zuurgraad van de huid niet aantasten.

•Droog je voeten zorgvuldig af, vooral tussen de tenen.

•Trek elke dag schone sokken aan die het transpiratievocht goed opnemen en de huid droog houden, bijvoorbeeld katoenen of wollen sokken.

•Draag goed ventilerende, liefst leren schoenen. Trek bij voorkeur niet elke dag dezelfde schoenen aan.

•Loop binnenshuis zo vaak mogelijk op blote voeten of sokken.

•Draag in gemeenschappelijke doucheruimten en zwembaden slippers

 

Wat kan je zelf doen en waar kun je deze middelen kopen?

 

In de apotheek zijn antischimmelmiddelen verkrijgbaar waarmee je je voeten kunt behandelen.

 

•Terbinafine crème doodt de schimmels.

Het moet eenmaal per dag op en rondom de plekken worden aangebracht. Het hoeft niet te worden door gebruikt nadat de verschijnselen zijn verdwenen. In totaal hoeft het vaak slechts een week te worden gebruikt.

Het is echter niet geschikt voor kinderen jonger dan 12 jaar of voor vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven.

 

Het is verkrijgbaar onder de merknamen Crème bij schimmelinfecties van de huid, Lamisi, Lamisil Once en als het merkloze Terbinafine crème als crème, als gel, als spray en als oplossing voor op de huid.

•Clotrimazol, econazol, miconazol en sulconazol remmen de groei van de schimmel, maar ze maken de schimmel niet dood. Pas als het bovenste laagje van de huid helemaal vernieuwd is, is de schimmel echt weg. Daarom moet je het middel gebruiken tot minstens een week nadat de verschijnselen zijn verdwenen. Dat betekent dat je het in totaal wel drie à vier weken moet blijven gebruiken.

Clotrimazol en miconazol mogen zonder bezwaar worden gebruikt bij zwangerschap en borstvoeding.

 

Het is verkrijgbaar onder de merknamen Daktarin, Dermacure en als het merkloze Miconazolnitraat en Miconazol zalf FNA. Het is te verkrijgen in strooipoeder, crème, zalf en tinctuur.

 

Miconazol wordt op de huid ook gebruikt in combinatie met andere werkzame stoffen onder de merknamen Daktacort en Acnecare en als het merkloze Miconazol/hydrocortison, Miconazol/Zinkoxide smeersel FNA en Miconazol/Zinkoxide kalkwaterzalf FNA.

 

 

Er zijn crèmes, sprays en zalven. De zalf is bedoeld voor de droge huid, de crème voor een normale tot vochtige huid. Sprays worden aangeraden als er blaasjes zijn waar vocht uitkomt. Je brengt het middel aan op en ruim rondom de plekken.

 

Het is verstandig niet alleen je voeten te behandelen, maar ook aandacht te besteden aan je sokken en schoenen. De schimmel kan je vandaar uit opnieuw besmetten. De apotheek heeft een strooipoeder waarmee je je schoenen kunt behandelen. De binnenkant van je schoenen bestrooit je als je met de behandeling begint, en nog eens aan het eind van de behandeling.

 

Sokken kunt je het beste binnenstebuiten wassen, zodat ze de besmette huidschilfers kwijtraken.

[J.I. nurse]

Wat is vaginale schimmelinfectie

 

De schimmel Candida albicans veroorzaakt de meeste vaginale schimmelinfecties. Elke vrouw heeft vaginale bacteriën en schimmels die voor een gezonde vagina zorgen. Dit noemen we ook wel de vaginale flora. Als de hoeveelheid bacteriën of schimmels verandert, krijgen sommige schimmels de kans te veel te groeien. Dan ontstaat een schimmelinfectie.

 

Dit kan gebeuren als je de vagina met zeep wast of als je antibiotica gebruikt. Een andere mogelijke oorzaak is een verhoogde oestrogeenspiegel. Dit komt voor bij zwangere vrouwen en bij vrouwen die de pil slikken. Zij hebben hierdoor een grotere kans op een schimmelinfectie.

 

Hoe zit het met seks?

 

Seksueel contact veroorzaakt normaal gesproken geen schimmelinfectie. Maar als de vaginawand niet vochtig genoeg is bij het vrijen, kunnen kleine beschadigingen ontstaan. Ook kunnen bacteriën van de anus in de vagina terechtkomen. Hierdoor raakt de vaginale flora uit evenwicht en kunnen schimmels vervolgens meer kans krijgen om te groeien. Er kan dan een vaginale schimmelinfectie ontstaan.

 

Hoe kunt u vaginale schimmelinfectie herkennen?

 

Een vaginale schimmelinfectie is niet schadelijk en veroorzaakt niet altijd klachten. De klachten kunnen ook vanzelf over gaan.

 

•Vaginale jeuk, soms ook aan de schaamlippen.

•Witte, niet sterk ruikende, soms brokkelige afscheiding.

•Soms rood, gezwollen en pijnlijk slijmvlies van de vagina.

•Soms branderig of pijnlijk gevoel bij plassen of vrijen.

 

Wat kunt u zelf doen aan vaginale schimmelinfectie

 

•Was de vagina niet met zeep. Spoel met lauw water onder de douche en gebruik eventueel een zeepvrije was emulsie. Spoel niet inwendig.

•Vermijd strakke, synthetische broeken.

•Vermijd inlegkruisjes of vervang deze vaak.

•Gebruik bij een schimmelinfectie geen tampons.

•Stel bij een infectie vrijen uit als het pijn doet of gebruik een glijmiddel.

 

Tablet of crème

 

Er zijn middelen die u zonder recept kunt kopen in de apotheek. Voor vaginale schimmelinfectie heeft de apotheek clotrimazol. Dit antischimmelmiddel is verkrijgbaar in de vorm van een vaginale tablet of crème.

 

De vaginale tablet en de crème werken even goed. De tablet heeft als voordeel dat je maar één keer hoeft te gebruiken. De tablet helpt echter niet tegen jeuk aan de schaamlippen. De crème wel. Deze brengt je 6 dagen lang, eenmaal per dag met een hulpmiddel in de vagina in en je kunt het tweemaal per dag op de schaamlippen smeren als je last hebt van jeuk. De klachten verminderen met een vaginale tablet of crème binnen een paar dagen en moeten binnen een week over zijn.

Voor toepassing in de vagina is het verkrijgbaar onder de merknaam Canesten Gyno. Het is dan verkrijgbaar in vaginaal-crème en in vaginaal-tabletten. Sommige sterktes zijn zonder recept verkrijgbaar en sommige alleen op recept.

 

Voor op de huid is het zonder recept verkrijgbaar in crème, huidspray en strooipoeder.

 

Uw partner

 

Behandeling van je partner is alleen nodig als hij er zelf ook last van heeft. Houd er wel rekening mee dat vaginale tabletten en crèmes het rubber van een condoom kunnen beschadigen. Hierdoor is een condoom tijdens de behandeling en tot twee dagen daarna minder betrouwbaar.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij vaginale schimmelinfectie?

 

Antischimmelmiddelen voor gebruik in de vagina

Antischimmelmiddelen beschadigen de celwand van de schimmel, waardoor deze afsterft. Bij een schimmelinfectie in de vagina is lokale behandeling met schimmeldodende vaginale crème, vaginale tabletten of vaginale zetpillen (ovules) meestal voldoende. De crème kan, bij jeuk aan de schaamlippen, ook op de schaamlippen worden gesmeerd.

 

Bij steeds terugkerende schimmelinfecties wordt soms gedurende langere tijd één keer per maand een vaginale tablet of ovule gebruikt, telkens op de vijfde dag van de menstruatie, om te voorkomen dat de schimmelinfectie terugkeert. Voorbeelden zijn clotrimazol, miconazol en butoconazol.

 

Antischimmelmiddelen om in te nemen

 

Antischimmelmiddelen beschadigen de celwand van de schimmel, waardoor deze afsterft. Bij een schimmelinfectie is lokale behandeling met een antischimmelmiddel meestal voldoende. Maar als de infectie vaak terug komt, kan de arts antischimmelmiddelen om in te nemen voorschrijven. Voorbeelden zijn fluconazol, itraconazol en ketoconazol.

[J.I. nurse]

Spruw

 

Wat is spruw (candida-infectie in de mond)

 

Spruw is een infectie van het mondslijmvlies en wordt veroorzaakt door een gist. Spruw komt bij ongeveer 4% van de zuigelingen voor, meestal bij kinderen jonger dan zes weken. Spruw is onschuldig en gaat vaak vanzelf weer over.

 

De veroorzaker van spruw, Candida, komt bij bijna de helft van de volwassenen voor, maar geeft bij hen meestal geen klachten. Kinderen kunnen worden besmet door bijvoorbeeld spenen of tepels waar de gist op voorkomt.

 

Als pasgeborenen met Candida in aanraking komen, krijgen zij gemakkelijk een infectie, omdat hun afweersysteem nog niet goed werkt. Zelden ontstaat spruw bij volwassenen door een verlaagde weerstand of medicijnen die de afweer aantasten

 

Hoe kunt je spruw (candida-infectie in de mond) herkennen?

 

Witte plekjes in de mond van de baby kunnen wijzen op spruw. De plekjes zitten meestal tegen de wangen, op de tong en het gehemelte en kunnen moeilijk worden weggeveegd. Meestal heeft je kindje nergens last van, maar soms drinkt je kind onrustig en laat vaak los.

 

Wat kunt je zelf doen aan spruw (candida-infectie in de mond)

 

Als je denkt dat je baby spruw heeft, is hygiëne belangrijk. Spenen van flesjes kunt je het beste elke dag uitkoken en op een droge en schone plaats bewaren. Bij borstvoeding wast je je handen voor de voeding en maak je de tepels schoon met lauw water.

De gist kan niet goed tegen zuur. Je kunt de mond schoonmaken met een zacht doekje gedrenkt in sinaasappelsap.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij spruw (candida-infectie in de mond)?

 

Antischimmelmiddelen om in te nemen

 

Zelden ontstaat spruw bij volwassenen door een verlaagde weerstand of medicijnen die de afweer aantasten. Dan kunnen antischimmelmiddelen voorgeschreven worden.

Voorbeelden zijn fluconazol, itraconazol en ketoconazol deze zijn enkel op recept verkrijgbaar.

[J.I. nurse]

Seborroïsch eczeem

 

Wat is seborroïsch eczeem

 

Seborrhoïsch eczeem is een onschuldige aandoening, die vooral in het gezicht, op het behaarde hoofd en achter de oren voorkomt. Het huidvet van mensen met seborrhoïsch eczeem is anders dan bij mensen zonder deze aandoening. Hierdoor groeien de gistcellen op de huid harder. Iedereen heeft die overigens, maar in grote aantallen kunnen ze de huid irriteren.

 

Seborrhoïsch eczeem wordt soms erger als gevolg van stress, kou, droogte, gebruik van veel zeep en door het dragen van mutsen en petten. Het is niet besmettelijk. De aandoening komt na een eventuele behandeling vaak weer terug: de gistcellen blijven immers aanwezig.

 

Soms komt seborrhoïsch eczeem ook bij zuigelingen voor. Dat wordt 'berg' genoemd en verdwijnt meestal binnen een paar weken tot maanden vanzelf.

 

Hoe kunt u seborroïsch eczeem herkennen?

 

De huid is rood en er zitten gele, vettige schilfers op, vooral tussen de haren, op de haargrens, in de wenkbrauwen en achter de oren. Seborrhoïsch eczeem kan jeuk veroorzaken.

 

Wat kunt u zelf doen aan seborroïsch eczeem

 

•Gebruik liefst geen zeep. Eventueel kunt je een pH-neutrale was emulsie gebruiken.

•Dep na het wassen de huid voorzichtig droog, zo voorkom je irritatie.

•Sommige shampoos kunnen de hoofdhuid irriteren, je kunt een antiroosshampoo proberen.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij seborroïsch eczeem?

 

Bijnierschorshormonen

Bijnierschorshormonen, ook wel corticosteroïden genoemd, die op de huid worden gebruikt, in een crème, zalf of lotion, remmen ontstekingen en verminderen zwelling doordat ze de bloedvaten vernauwen. Hierdoor zullen de jeuk, droogheid en schilfering van de huid afnemen en de roodheid verminderen. De korsten zullen ook verminderen of verdwijnen.

 

Bijnierschorshormonen die op de huid worden gebruikt, zijn ingedeeld naar sterkte.

 

•Zwak werkzame bijnierschorshormonen. Voorbeeld is hydrocortisonacetaat.

•Vrij sterk werkzame bijnierschorshormonen. Voorbeelden zijn alclometason, clobetason, flumetason, hydrocortisonbutyraat en triamcinolonacetonide.

•sterk werkzame bijnierschorshormonen. Deze middelen worden gebruikt bij zeer ernstige vormen van seborroïsch eczeem. Voorbeelden zijn betamethasonvaleraat, desoximetason, diflucortolon, fluocinonide, fluticason en mometason.

 

Bijnierschorshormonen met ureum

Ureum bevordert opname van water door de huid, waardoor deze weker wordt en de schilfers sneller verdwijnen. Bovendien zorgt ureum ervoor dat bijnierschorshormonen beter in de huid kunnen doordringen. Voorbeeld is ureum met hydrocortisonacetaat op de huid.

 

Bijnierschorshormen met clioquinol

Deze combinatie wordt gebruikt bij ernstige ontstekingen van de huid als deze geïnfecteerd is met bacteriën of schimmels. Clioquinol doodt bepaalde bacteriën en schimmels waardoor de infectie zal verdwijnen. Voorbeeld is de combinatie van clioquinol met flumetason.

 

Antischimmelmiddelen

Antischimmelmiddelen, ook wel antimycotica genoemd, werken tegen schimmel- en gistinfecties van de huid. Het beschadigt de celwand van de gist die een rol speelt bij seborrhoïsch eczeem, waardoor de gist afsterft. Hierdoor zullen de infectieverschijnselen afnemen en zullen de jeuk en de roodheid verminderen. Voorbeelden zijn ketoconazol crème en ketoconazol gel voor de behaarde hoofdhuid.

 

Teerpreparaten

Teerpreparaten zijn middelen die ontstekingen remmen, de jeuk stillen, licht ontsmettend werken en de zwelling verminderen doordat het de bloedvaten vernauwt. Bovendien bevorderen ze een normale groei van de huid. Ze worden alleen gebruikt bij ernstige vormen van seborroïsch eczeem. Vaak in de vorm van een shampoo of een lotion.Voorbeeld is koolteer

[J.I. nurse]

Wat is hoofdroos

 

 

Schilfers op je donkere pak. Jeuk op je hoofd. Het is vervelend om roos te hebben. Veel mensen vinden het vies en sommigen zijn bang dat je er kaal van wordt. Roos kan hardnekkig zijn, maar met kaalheid heeft het niets te maken.

 

Hoofdroos is een onschuldige aandoening die veel voorkomt. In feite is het niets anders dan een versnelde aanmaak en afstoting van huidcellen. Normaal vernieuwt de hoofdhuid zich in drie weken. De afgestote huidcellen zijn onzichtbaar klein.

 

Bij mensen met roos gaat het vervangingsproces tweemaal zo snel. Bovendien is de productie van talg (huidvet) groter, waardoor de dode huidcellen aan elkaar klonteren. Zo ontstaan de zichtbare schilfers. Soms gaat hoofdroos gepaard met jeuk, maar niet altijd.

 

Hoe vervelend hoofdroos ook is, kwaad kan het niet. Roos veroorzaakt geen haaruitval en is niet besmettelijk.

 

 

Wie krijgt hoofdroos?

 

Vaak begint hoofdroos in de puberteit. Ongeveer de helft van de twintigjarigen heeft er last van, mannen iets vaker dan vrouwen. Meestal wordt het minder na het vijftigste jaar.

 

Bij baby's ontstaan soms in de eerste levensmaanden vettige gele schilfers op het hoofdje. Die vorm van hoofdroos wordt 'berg' genoemd.

 

Hoe ontstaat het?

 

Bij het ontstaan van roos speelt een normale huidschimmel een rol: Pityrosporum ovale. Bestrijding van deze schimmel zorgt voor verbetering. Maar toch, de schimmel komt bij iedereen voor, en roos niet.

 

Er zijn dus nog andere factoren in het spel. Het kan irritatie zijn door zeep of cosmetica, of een te droog (binnen)klimaat, maar ook erfelijke aanleg, stress, voeding of een verminderde afweer.

 

Wat kunt je zelf doen aan hoofdroos

 

•Roos wordt vaak erger bij lage temperaturen en een lage luchtvochtigheid. 's Winters bij koud weer en met de CV aan kun je er dus meer last van hebben. Zonlicht (UVB-straling) geeft verbetering. Profiteer daarom van zonnige dagen.

•Was je haar elke dag of een paar keer per week met een milde of pH-neutrale shampoo als je last hebt van roos. Het masseren van de hoofdhuid vermindert de schilfering. Spoel de shampoo altijd goed uit. Als er zeepresten achterblijven, kunnen die de hoofdhuid irriteren.

•Haarverzorgingsproducten, zoals gel, mousse of haarlak, hebben geen invloed op roos. Je kunt ze blijven gebruiken.

•Bij een baby met berg kunt je het hoofdje insmeren met olie (babyolie, slaolie of olijfolie). Laat de olie enkele uren, of een hele nacht inwerken. Daarna kunt je de berg voorzichtig afschrapen, bijvoorbeeld met een speelkaart. Na verloop van tijd verdwijnt de berg ook vanzelf.

 

Bij de apotheek zijn verschillende shampoos tegen hoofdroos verkrijgbaar. Een shampoo waar zinkpyrithion of seleensulfide in zit, is een goede keuze. De shampoo met seleensulfide is een medicinale shampoo.

Het is zonder recept verkrijgbaar onder de merknaam Selsun en Dercos. Het is verkrijgbaar in een shampoo en een suspensie voor op de huid. Ook in sommige antiroosshampoos zit seleensulfide.

 

Gebruiksaanwijzing shampoos tegen hoofdroos

 

•Was je haar altijd eerst met een milde of pH-neutrale shampoo en spoel die goed uit.

•Masseer dan het middel stevig in en laat het ten minste 5 minuten intrekken.

•Spoel daarna weer goed uit.

 

Seleensulfide

Gebruik het middel de eerste 2 weken tweemaal per week, de volgende 2 weken eenmaal per week en daarna naar behoefte totdat de klachten zijn verdwenen (max. 4 weken).

 

Wilt je je haar vaker wassen, dan kunt je het de andere dagen wassen met een milde of pH-neutrale shampoo. Het is dan wel raadzaam de shampoo met seleensulfide 3 of 4 keer per week te gebruiken in plaats van 1 of 2 keer per week. Als je je haar tussendoor wast met gewone shampoo, werkt de shampoo met seleensulfide namelijk minder goed.

 

Seleensulfide kan metalen voorwerpen aantasten. Doe dus voor gebruik je horloge en sieraden af. Verder heeft het een onprettige geur.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij hoofdroos op recept?

 

Shampoo met ketoconazol

Ketoconazol werkt tegen schimmelinfecties. Dit middel is geschikt voor volwassenen en kinderen vanaf twaalf jaar.

 

Salicylzuur lotion

Salicylzuur weekt het bovenste laagje van de huid los, waardoor schilfers sneller verdwijnen. Het bevordert bovendien de normale groei van de huid.

 

Bijnierschorshormonen

Bijnierschorshormonen, ofwel corticosteroïden, op de huid, stillen de jeuk die ontstaat bij hoofdroos door het vrijkomen van te veel talg en vet. De neiging tot krabben neemt af en de hoofdhuid kan zich herstellen, wordt soepeler en zal er beter gaan uitzien.

[J.I. nurse]

Wat is bijholteontsteking

 

In het gezicht, links en rechts van de neus, zitten ruimtes: de bijholtes. De belangrijkste hiervan zijn de kaakholtes. Deze ruimtes staan in verbinding met de neus- en keelholte en zijn bekleed met slijmvlies. Dit slijmvlies kan ontstoken raken.

 

Meestal ontstaat een bijholteontsteking bij een verkoudheid. Door de slijmvlieszwelling en het snot gaat de opening tussen kaakholte en neus-keelholte dicht zitten. Het snot wordt dikker en kan er niet meer of nauwelijks meer uitlopen.

 

Een bijholteontsteking, ook wel sinusitis genoemd, gaat meestal vanzelf over in een aantal dagen tot weken.

 

Hoe kunt u bijholteontsteking herkennen?

 

Als je een bijholteontsteking hebt, kan er veel snot uit je neus of in je keel lopen. Dat is dan meestal dik en geel of bloederig. De ontsteking veroorzaakt pijn in de bovenkaak of in de kiezen. Kauwen en vooroverbuigen doen pijn. Je kunt zich ziek voelen en koorts hebben.

 

Wat kunt je zelf doen aan bijholteontsteking

 

• Druppel je neus vier- tot zesmaal per dag met zout water (een afgestreken theelepel per limonadeglas lauw water).

• Je kunt enkele malen per dag stomen. Gebruik daarbij geen kamille of menthol en dergelijke, dit prikkelt de slijmvliezen.

• Druppels of neusspray met natriumchloride verdunnen ingedikt slijm. Hierdoor loopt het slijm makkelijker weg en wordt enige verlichting

gegeven bij een bijholteontsteking. Is zonder recept onder andere verkrijgbaar onder de merknamen Bexedyl fysiologische zoutoplossing,

Sanasi, Physiomer, Otrivin Baby.

• Paracetamol en propyfenazon(saridon,daro) werken zowel koortsverlagend als pijnstillend, zodat de pijn rond de ogen en het

voorhoofd zal verminderen. Soms wordt coffeïne toegevoegd, omdat het mogelijk het pijnstillende effect versterkt en opwekkend werkt.

Voorbeelden zijn paracetamol, paracetamol in combinatie met coffeïne, propyfenazon in combinatie met paracetamol en coffeïne.

• Ontstekingsremmende pijnstillers, ook wel NSAID`s genoemd, werken pijnstillend en ontstekingsremmend. De pijn rond de ogen en

voorhoofd zal verminderen. Voorbeelden zijn ibuprofen, Nurofen en Advil.

• Decongestiva zijn middelen die de bloedvaatjes in het neusslijmvlies vernauwen. Hierdoor slinkt het neusslijmvlies, waardoor de verbinding

met de bijholtes weer opengaat en het pus en vocht weg kunnen lopen uit de bijholtes. Hierdoor neemt de druk in uw voorhoofd en rond de

ogen af. Voorbeelden zijn oxymetazoline(vicks sinex neusspray) en xylometazoline(otrivin duo).

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij bijholteontsteking?

 

Antibacteriële middelen werken tegen infecties veroorzaakt door bacteriën. Ze zijn meestal niet nodig bij een bijholteontsteking, omdat de ontsteking meestal door een virus wordt veroorzaakt. Antibacteriële middelen kunnen alleen worden gebruikt wanneer de bijholteontsteking wordt veroorzaakt door een bacterie. Voorbeelden zijn:

•Penicilline-antibiotica, zoals amoxicilline en amoxicilline in combinatie met clavulaanzuur.

•Tetracycline-antibiotica, zoals doxycycline.

•Chinolon-antibiotica, zoals ciprofloxacine en ofloxacine.

•Antibiotica van het sulfonamide-type, zoals sulfamethoxazol in combinatie met trimethoprim.

•Macrolide-antibiotica worden alleen gebruikt tegen bacteriën die ongevoelig zijn voor andere antibiotica en bij mensen die overgevoelig zijn voor penicillines. Voorbeelden zijn azitromycine, claritromycine en erytromycine.

•Cefalosporine-antibiotica zoals cefaclor, ceftibuten, cefalexine en cefuroxim.

•Clindamycine wordt alleen gebruikt tegen bacteriën die ongevoelig zijn voor andere antibiotica en bij mensen die overgevoelig zijn voor penicillines.

[J.I. nurse]

Wat is middenoorontsteking

 

Bij middenoorontsteking is het oor ontstoken achter het trommelvlies (het middenoor). De ziekte komt vooral voor bij kinderen onder de vier jaar. Vaak begint de ontsteking met een gewone verkoudheid. Daarna breidt de ontsteking zich uit naar het oor. Het ontstekingsvocht in het middenoor geeft een pijnlijke druk op het trommelvlies. Soms ontstaat door de druk een scheurtje in het trommelvlies waardoor het vocht naar buiten komt. Dit scheurtje gaat meestal weer vanzelf dicht.

 

Meestal zijn de ergste klachten na drie dagen voorbij. Het vocht in het middenoor kan geen kwaad en verdwijnt meestal vanzelf in een paar weken. Wel is het gehoor dan wat minder.

 

Hoe kunt u middenoorontsteking herkennen?

 

De meest voorkomende klachten zijn oorpijn, koorts en algemeen ziekzijn. Kinderen kunnen bij een middenoorontsteking ook buikpijn en diarree hebben, en braken. Baby`s drinken niet goed en zijn prikkelbaar en onrustig. Soms ziet u vocht uit het oor komen, soms met een beetje bloed. Dat kan geen kwaad.

 

Wat kunt u zelf doen aan middenoorontsteking

 

•Zorg dat een kind met koorts, diarree of braken voldoende drinkt.

•Een kind met middenoorontsteking hoeft niet per se binnen te blijven.

•Douchen kan geen kwaad.

•Zwemmen mag - als het kind dat zelf wil - maar liever niet duiken of veel met het hoofd onder water. Dat is niet slecht voor de genezing, maar het kind

kan plotseling duizelig worden.

•Houd er rekening mee dat een kind na een middenoorontsteking vaak enige tijd minder goed hoort.

•Om de oorpijn te bestrijden kan paracetamol worden gebruikt. Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.

•Neusdruppels en neusspray zoals otrivin. Hierdoor slinkt tijdelijk het neusslijmvlies, waardoor de afvoer van pus naar de keelholte vergemakkelijkt. De drukkende oorpijn zal verdwijnen. U mag deze middelen niet langer dan vijf dagen achter elkaar gebruiken, omdat u anders schade kunt aanrichten aan het neuslijmvlies.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij middenoorontsteking?

 

•Penicilline-antibiotica doden vele soorten bacteriën en hebben een goede opname in het lichaam. Ze blokkeren een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei waardoor de bacterie afsterft. Voorbeelden zijn amoxicilline en amoxicilline in combinatie met clavulaanzuur.

•Antibiotica van het sulfonamide-type zijn middelen die vele soorten bacteriën doden. Ze dringen door in de bacterie en verhinderen de aanmaak van een stof die essentieel is voor de bacterie. Hierdoor sterft de bacterie. Voorbeeld is sulfamethoxazol in combinatie met trimethoprim.

•Macrolide-antibiotica zijn middelen die de groei van vele soorten bacteriën remmen. Ze grijpen in op de eiwitaanmaak binnen de bacterie. Een bacterie kan zonder eiwitten niet verder groeien. Hierdoor sterft de bacterie.

•Macrolide-antibiotica worden vooral gebruikt tegen bacteriën die ongevoelig zijn voor andere antibiotica en bij mensen die overgevoelig zijn voor penicillinen. Voorbeelden zijn azitromycine, erytromycine en roxitromycine.

•Tetracycline-antibiotica zijn middelen die de groei van vele soorten bacteriën remmen. Ze remmen de eiwitaanmaak van de bacterie. Een bacterie die geen eiwit kan aanmaken kan zich niet meer vermenigvuldigen en sterft af. Voorbeelden zijn doxycycline, minocycline en tetracycline.

•Cefalosporine-antibiotica doden vele soorten bacteriën. Ze blokkeren een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei, waardoor de bacterie afsterft. Voorbeelden zijn cefaclor, ceftibuten, cefalexine en cefuroxim.

•Antibiotica doden bacteriën of remmen de groei van bacteriën. Bijnierschorshormonen remmen de ontstekingsverschijnselen, zoals zwelling, pijn en jeuk. Een voorbeeld is dexamethason in combinatie met framycetine en gramicidine.

•Polymyxine B bestrijdt veel bacteriën. Hierdoor verdwijnen de pijn en jeuk. Het wordt ook in combinatie met andere antibiotica gebruikt, zoals trimethoprim.

•Lidocaïne-oordruppels verdoven de gehoorgang. Het pijnstillende effect van deze druppels is matig.

•Chinolon-antibiotica remmen de groei van vele soorten bacteriën. Ze blokkeren een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei. Hierdoor kan de bacterie zich niet meer vermenigvuldigen en sterft af. Een voorbeeld is ofloxacine

[J.I. nurse]

Wat is een luchtweginfectie

 

De luchtwegen vormen de doorgang voor lucht tussen de buitenwereld en de kleine longblaasjes in de longen. In de longblaasjes wordt zuurstof opgenomen in het bloed en kooldioxide (een afvalstof) afgegeven. De luchtwegen zijn verdeeld in bovenste en lagere luchtwegen. De bovenste luchtwegen bestaan uit neus, keel, bijholten, middenoor, stembanden en luchtpijp. De lagere luchtwegen bestaan uit de grote en kleinere luchtwegen (bronchiën), het longweefsel en de longblaasjes.Luchtweginfecties komen zeer veel voor, vooral infecties van de bovenste luchtwegen. Bovenste luchtweginfecties worden meestal door virussen veroorzaakt en hoeven niet behandeld te worden. Het gaat om verkoudheid, keelpijn, hoesten.Lagere luchtweginfecties zijn vaak ernstiger. Dit zijn bijvoorbeeld acute bronchitis en longontsteking.

 

Wat is acute bronchitis

 

Acute bronchitis is een ontsteking van de lagere luchtwegen, waarbij de wand van de bronchiën ontstoken is. Meestal ontstaat acute bronchitis na een verkoudheid, keelpijn of griep. Zo`n infectie in de hogere luchtwegen kan de lagere luchtwegen aansteken. De luchtwegen maken dan meer slijm. Dit komt naar boven je hoest slijm op. Met hoesten verwijdert je de virussen of bacteriën die de ontsteking veroorzaken.

Acute bronchitis gaat vanzelf over, meestal binnen twee weken. Als je rookt, kunnen de klachten langer aanhouden.

Acute bronchitis treedt vooral op in de winter. Als je astma of COPD hebt, heb je meer kans om acute bronchitis te krijgen na een verkoudheid of griep. Ook als je rookt, is die kans groter.

 

Hoe kunt je acute bronchitis herkennen?

 

Na een verkoudheid of griep blijft je hoesten. Vaak is het eerst een droge hoest, maar na enkele dagen moet je slijm ophoesten. Je kunt wat kortademig zijn en een piepende ademhaling hebben.

 

Wat kunt je zelf doen aan acute bronchitis

 

•Je hoeft niet in bed te blijven maar doe wel rustig aan. Ook met koorts mag je gerust even naar buiten. Drink voldoende, zeker als je koorts hebt.

•Stop met roken. Door het roken bent je vatbaarder voor infectie en duurt het herstel ervan langer.

[J.I. nurse]

Wat is longontsteking

 

Een longontsteking is een infectie van de kleinere luchtwegen (bronchiën) en de longblaasjes. Een longontsteking ontstaat meestal na een verkoudheid of griep.

Normaal blijven de longblaasjes schoon, omdat trilhaartjes in de luchtwegen slijm met bacteriën en virussen naar boven werken. Je slikt het slijm dan weg of hoest het op. Als je rookt, bewegen de trilharen minder goed. Je hebt hierdoor meer kans op luchtweginfecties en longontsteking. Ook oudere mensen, mensen met COPD en mensen met een verminderde weerstand hebben meer kans op longontsteking.

 

Hoe kunt je longontsteking herkennen?

 

Na een verkoudheid of griep blijft u hoesten. Het kan ook zijn dat u juist hersteld was van de griep en opnieuw ziek wordt. Na enkele dagen moet u slijm ophoesten. U heeft meestal koorts en u voelt zich erg ziek. U bent kortademig en soms heeft u pijn bij de ademhaling

 

Wat kunt je zelf doen aan longontsteking

 

•Meestal zijn antibiotica nodig.

•Stop met roken.

•Zorg dat je voldoende drinkt, zeker als je koorts hebt.

•Je hoeft niet per se in bed te blijven, maar doe wel rustig aan.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij luchtweginfecties?

 

Penicilline-antibiotica

Penicilline-antibiotica doden vele soorten bacteriën en hebben een goede opname in het lichaam. Ze blokkeren een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei waardoor de bacterie afsterft. Voorbeeld is amoxicilline. Bij sommige patiënten wordt de amoxicilline afgebroken door bacteriën zodat het zijn werking niet meer kan doen. Clavulaanzuur gaat dit tegen en verbetert zo het effect van amoxicilline. Voorbeeld is amoxicilline in combinatie met clavulaanzuur.

 

Tetracycline-antibiotica

Tetracycline-antibiotica remmen de groei van vele soorten bacteriën. Ze remmen de eiwitaanmaak van de bacterie. Een bacterie die geen eiwit kan aanmaken kan zich niet meer vermenigvuldigen en sterft af. Voorbeeld is doxycycline.

 

Macrolide-antibiotica

Macrolide-antibiotica remmen de groei van vele soorten bacteriën. Ze grijpen in op de eiwitaanmaak binnen de bacterie. Een bacterie kan zonder eiwitten niet verder groeien. Hierdoor sterft de bacterie.

Macrolide-antibiotica worden vooral gebruikt tegen bacteriën die ongevoelig zijn voor andere antibiotica of tegen infecties op plaatsen waar andere antibiotica niet goed doordringen en bij mensen die overgevoelig zijn voor penicillinen. Voorbeelden zijn azitromycine, claritromycine en erytromycine.

 

Chinolon-antibiotica

Chinolon-antibiotica remmen de groei van vele soorten bacteriën. Ze blokkeren een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei. Hierdoor kan de bacterie zich niet meer vermenigvuldigen en sterft af. Voorbeelden zijn ciprofloxacine en ofloxacine.

 

Antibiotica van het sulfonamide-type

Antibiotica van het sulfonamide-type doden vele soorten bacteriën. Ze dringen door in de bacterie en verhinderen de aanmaak van een stof die essentieel is voor de bacterie. Hierdoor sterft de bacterie. Voorbeeld is sulfamethoxazol in combinatie met trimethoprim.

 

Cefalosporine-antibiotica

Cefalosporine-antibiotica werken tegen bacteriële infecties. Ze remmen de groei van bacteriën en doden vele soorten bacteriën. Voorbeelden zijn cefalotine, cefaclor, cafazoline en ceftazidim.

 

Fusidinezuur

Fusidinezuur remt de groei van verschillende bacteriën. Het belemmert bij de bacteriën de aanmaak van eiwitten. Zonder eiwitten kunnen bacteriën niet verder groeien. Het lichaam krijgt hierdoor de tijd om de bacteriën op te ruimen. Sommige bacteriesoorten sterven zelfs af.

 

Clindamycine

Clindamycine is een antibioticum dat de groei van vele soorten bacteriën remt. Het grijpt in op de eiwitaanmaak binnen de bacterie. Een bacterie kan zonder eiwitten niet verder groeien. Hierdoor sterft de bacterie. Clindamycine wordt vooral gebruikt tegen bacteriën die ongevoelig zijn voor andere antibiotica en bij mensen die overgevoelig zijn voor penicillines.

 

Rifampicine

Rifampicine doodt vele soorten bacteriën. Het remt een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei waardoor de bacterie afsterft.

 

Linezolid

Linezolid verhindert dat de bacterie eiwitten aanmaakt. Een bacterie kan zonder eiwitten niet verder groeien en sterft af.

 

Vancomycine

Vancomycine doodt verschillende soorten bacteriën door de bouw van de bacteriewand te belemmeren. Het wordt gebruikt bij een longontsteking door infecties met de MRSA-bacterie. De MRSA-bacterie is ongevoelig voor veel normale antibiotica, maar kan nog wel worden bestreden met vancomycine.

 

Ribavirine

Longontsteking kan worden veroorzaakt door een infectie met het zogenaamde RS-virus. Ribavirine remt de groei van het RS-virus. Het effect is echter niet zo groot.

 

Pneumokokkenvaccin

Het pneumokokkenvaccin bevat onderdelen van pneumokokken-bacteriën. Een longontsteking kan door pneumokokkenbacteriën worden veroorzaakt. Na injectie van het pneumokkenvaccin maakt het lichaam afweerstoffen tegen de pneumokokkenbacteriën. Als het lichaam dan in aanraking komt met de levende pneumokokken kan het deze effectiever bestrijden.

[J.I. nurse]

blaasontsteking

 

Wat is blaasontsteking

 

Blaasontsteking is een bekende en veelvoorkomende blaasklacht. 60% van de vrouwen heeft tenminste één keer in haar leven een blaasontsteking. Omdat bij vrouwen de urinebuis korter is, komt hun blaas makkelijker in contact met de buitenwereld dan die van mannen. Daarom zijn vrouwen extra gevoelig voor blaasontsteking. De symptomen van blaasontsteking zijn vaak aandrang hebben om te plassen en een branderig gevoel tijdens het plassen.

 

Oorzaken van een blaasontsteking

 

De oorzaak van een blaasontsteking is een bacteriële infectie in je blaas. Meestal is dit de E-colibacterie, afkomstig uit de darmen, die via de urinebuis in de blaas terechtkomt. Hier gaat de bacterie zich vervolgens vermenigvuldigen en krijg je een blaasontsteking.

Bij vrouwen kunnen de bacteriën op verschillende manieren in de urinebuis en blaas terechtkomen en een blaasontsteking veroorzaken:

-Verkeerd afvegen. Als je van achteren naar voren afveegt, veeg je de bacteriën naar de urinebuis toe.

-Nauwsluitende en slecht ademende kleding en ondergoed. Hierdoor creëer je een optimale situatie voor bacteriën en schimmels te groeien.

-Seks. Tijdens het vrijen kunnen bacteriën in de buurt van de urinebuis komen.

 

Hoe kunt je een blaasontsteking herkennen?

 

Je moet vaker plassen, je plast steeds kleine beetjes. Het plassen is pijnlijk of branderig. De urine kan troebel zijn of er kan bloed in zitten. U kunt ook pijn hebben in de onderbuik. Een blaasontsteking geeft geen koorts.

 

Hoe kun je een blaasontsteking voorkomen?

 

Als je van jezelf weet dat je een gevoelige blaas hebt en vatbaar bent voor blaasontsteking, dan kun je preventieve maatregelen nemen voor een goede blaasfunctie. Daarbij bevinden de schadelijkste bacteriën zich rond de anus. Veeg daarom af van vóór naar achter. Gebruik dagelijks schoon ondergoed en was van onderen niet met zeep. Probeer ook na het vrijen de blaas te legen.

 

De plant guldenroede (Solidago), werkt vochtafdrijvend en remt blaasontstekingen. Het is het hoofdbestanddeel van een homeopathisch geneesmiddel dat onder meer het plassen makkelijker maakt.

 

Producten met cranberry-extracten hebben een zuiverende werking op de blaas en urinewegen en wordt vaak ingezet om blaasontsteking te voorkomen. Ze zorgen dat bacteriën geen kans krijgen en herstellen het natuurlijk evenwicht. Ook zijn ze effectief bij een brandend gevoel tijdens het plassen. Cranberry’s staan bekend om hun positieve invloed op de blaasfunctie. Het sap van de veenbes maakt je urine extra zuur. Bacteriën in de blaas die blaasontsteking veroorzaken, gedijen een stuk minder goed door die zuren

 

Wat kunt u zelf doen aan blaasontsteking

• Bij blaasontsteking is het belangrijk om veel te drinken (ruim 2 liter) en veel te plassen.

•Stel het plassen niet uit.

•Plas de blaas helemaal leeg, vooral na het vrijen.

•Warm ondergoed of vitamine C helpt niet tegen een blaasontsteking.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij blaasontsteking?

 

•Nitrofurantoïne doodt bacteriën, doordat het ingrijpt op de energiehuishouding van de bacteriën. Het komt na inname vrij snel via de nieren in de urine terecht. Daarom is het erg geschikt bij infecties van de urinewegen, zoals een blaasontsteking. Nitrofurantoïne wordt gebruikt bij eenvoudige blaasontstekingen.

•Trimethoprim doodt vele soorten bacteriën. Het dringt door in de bacterie en verhindert de aanmaak van een voor de bacterie essentiële stof. Hierdoor sterft de bacterie af. Trimethoprim wordt gebruikt bij eenvoudige blaasontstekingen

•Amoxicilline doodt vele soorten bacteriën en heeft een goede opname in het lichaam. Het blokkeert een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei waardoor de bacterie afsterft. Amoxicilline kan gebruikt worden bij blaasontstekingen als nitrofurantoïne en trimethoprim niet in aanmerking komen.

•Chinolon-antibiotica zijn middelen die de groei van vele soorten bacteriën remmen. Ze blokkeren een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei. Hierdoor kan de bacterie zich niet meer vermenigvuldigen en sterft af. Chinolon-antibiotica worden gebruikt bij blaasontstekingen door bacteriën die niet gevoelig zijn voor bovenstaande middelen. Voorbeelden zijn ciprofloxacine, levofloxacine, norfloxacine, ofloxacine en pipemidinezuur.

[J.I. nurse]

worminfectie

 

Wat is worminfecties, algemeen

 

Wormen in het lichaam zijn parasieten. Ze kunnen alleen in leven blijven in een 'gastheer': een dier of een mens. Er zijn veel verschillende soorten wormen waar u last van kunt hebben. In Nederland gaat het meestal om een besmetting met aarsmaden, spoelwormen of lintwormen.

In het buitenland, met name in de tropen komen echter ook vele soorten andere wormen voor, zoals mijnwormen, draadwormen en zweepwormen.

De worminfecties hebben verschillende kenmerken en verschillende behandelingen. Ik ga aparte informatie gegeven over worminfecties door aarsmade, bilharzia, filaria, lintworm, mijnworm, spoelworm en zweepworm.

 

Wat is worminfectie door aarsmade

 

Aarsmaden zijn kleine witte wormpjes van ongeveer een centimeter lang. Je kunt ze bij of in de ontlasting zien en soms kun je ze zien rondkruipen bij de anus. Dat is ook vaak het verschijnsel dat je bemerkt: jeuk rond de anus, met name ‘s nachts, omdat de wormpjes buiten hun eitjes leggen. Hoe griezelig dit allemaal klinkt, wormen zijn verder ongevaarlijk.

 

Aarsmaden loop je op door het inslikken van de eitjes van wormen. Deze eitjes zijn zo klein dat je ze niet kunt zien en worden verspreid via de handen en vingers. De eitjes worden overgebracht naar speelgoed, bed of zelfs deurkrukken en vervolgens ingeslikt wanneer de vingers aan de mond worden gezet.

 

Hoe kunt u worminfectie door aarsmade herkennen?

 

De jeuk van aarsmaden kan vervelend zijn, vooral `s nachts. Door krabben kan de huid rond de anus ontsteken. Als je goed kijkt kunt je de wormen in de ontlasting zien. Aarsmaden zijn dunne, beweeglijke, witte wormpjes van één centimeter lang.

 

Wat kun je zelf doen en wat wordt er gebruikt bij worminfectie door aarsmade?

 

Om besmetting te voorkomen, is goede hygiëne erg belangrijk. Hou de nagels kort, was de handen na elk toiletbezoek, hang elke dag schone handdoeken op en trek dagelijks een schone onderbroek aan. Krab niet als het jeukt en maak regelmatig de deurkrukken en de wc schoon.

 

Bij de apotheek en drogisterij kun je zonder recept een wormenkuur kopen.

Dat is een geneesmiddel met als werkzame stof mebendazol en albendazol.

Deze doden wormen, wormeieren en larven, doordat het de opname van voedingsstoffen in de worm verhindert.

Na 14 dagen moet je de behandeling herhalen: de eerste keer doodt het middel namelijk alleen de aanwezige wormen en niet de eitjes. Wormen zijn erg besmettelijk en als ze binnen het gezin steeds terugkomen, is het aan te bevelen het hele gezin tegelijk een kuur te laten doen.

[J.I. nurse]

Wat is worminfectie door schistosoma (bilharzia)

 

Bilharzia is de oude benaming van de infectie met de worm Schistosoma. Dit is een parasitaire worm die voorkomt in Azië, Afrika en Zuid-Amerika.

De eitjes van de worm komen uit in zoet water. Uit deze eitjes komen onvolwassen larven. Deze larven kunnen alleen overleven in de zoetwaterslak. De larven dringen deze slak binnen en in de slak groeien ze verder uit. Vanuit de slak komen de volwassen larven weer in het water terecht. De larven kunnen de onbeschadigde huid van een mens doorboren. In de mens groeien de larven uit tot wormen. Deze wormen maken eitjes. Via de ontlasting en urine van een besmet persoon komen de eitjes in het water.

Je kunt besmet raken door te baden, waden en zwemmen in stilstaand zoet water en door drinken en wassen.

 

Hoe kunt u worminfectie door schistosoma (bilharzia) herkennen?

 

Als je wordt besmet, kun je klachten krijgen. Hoe ernstig de klachten zijn, hangt af van hoeveel larven je heeft binnengekregen.

Eén tot twee maanden na besmetting kun je plotseling last krijgen van koorts, hoesten, spierpijn en rillingen. Verder kan je eetlust minder worden, waardoor je afvalt, en kun je pijn krijgen in je buik, je hoofd of in je gewrichten. Deze verschijnselen gaan na enkele weken tot maanden weer over.

Daarna komt de ziekte in de chronische fase, waarbij een ontsteking ontstaat in blaas of darmen. In een laat stadium kun je bloedverlies in de urine krijgen of diarree. Ook andere organen kunnen worden aangetast.

 

Wat kunt je zelf doen aan worminfectie door schistosoma (bilharzia)

 

Je kunt besmetting voorkómen door stilstaand zoet water in de tropen te mijden; een zwembad met chloorwater is veilig. Als je klachten hebtt zoals boven beschreven, moet je de arts melden dat je in een gebied bent geweest waar de ziekte vóórkomt. De arts kan de infectie met medicijnen behandelen.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij worminfectie door schistosoma (bilharzia)?

 

Praziquantel

Praziquantel is een wormdodend middel. De huid en de cellen van de wormen worden door dit middel beschadigd, hierdoor sterven de wormen af.

[J.I. nurse]

Wat is worminfectie door filaria

 

Er bestaan verschillende soorten draadwormen, ook wel filaria genoemd. De aandoening komt in Nederland vrijwel niet voor.

De ziekte wordt in de tropen (vooral Afrika) overgebracht via een klein vliegje, dat vooral overdag steekt. De larven dringen binnen in de huid en groeien uit tot volwassen draadwormen van 1-6 cm. Deze wormen verplaatsen zich onderhuids. Ook kunnen ze de darm binnendringen en soms andere organen, zoals de ogen.

 

Hoe kunt je worminfectie door filaria herkennen?

 

De larven in de huid kunnen jeuk geven. De volwassen wormen veroorzaken bobbels of strengen onderhuids, die zich kunnen verplaatsen. Vaak zit dit rond de onderbuik, liezen en billen. De wormen kunnen lymfevaten afsluiten, waardoor er een opgezet been kan ontstaan.

Zelden migreren draadwormen naar de ogen, waar ze blindheid kunnen veroorzaken (dit wordt wel 'rivierblindheid' genoemd).

 

Wat kunt je zelf doen aan worminfectie door filaria

 

Bij een bezoek aan tropische gebieden kunt je de volgende maatregelen nemen om niet te worden gestoken.

•Draag kleding die je hele lichaam bedekt.

•Gebruik een anti-muggenlotion.

•Zorg ervoor dat in de ruimte waar je slaapt geen muggen of vliegen komen; sluit de ramen en deuren.

•Slaap onder een klamboe.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij worminfectie door filaria ?

 

Albendazol

Albendazol doodt wormen, wormeieren en larven, doordat het de opname van voedingsstoffen in de worm verhindert. Een kuur duurt meestal drie dagen.

 

Ivermectine

Ivermectine verlamt de spieren van de worm, waarna de worm dood gaat

[J.I. nurse]

Wat is worminfectie door lintworm

 

Besmetting gebeurt altijd door het inslikken van de eitjes.

Lintwormeitjes kun je binnenkrijgen door het eten van rauw vlees. Denk aan filet americain, rauw gehakt, tartaar en biefstuk. Ook groente kan een besmettingsbron zijn door met lintworm besmette mest.

De eitjes groeien in de darm uit tot een volwassen lintworm, die meer dan twee meter lang kan worden. De kop zet zich vast in de darmwand. Van de achterkant vallen er regelmatig stukjes af, die dan in de ontlasting komen.

Lintwormen komen in Nederland niet veel voor.

 

Hoe kunt je worminfectie door lintworm herkennen

 

Lintwormen bestaan uit een lang lint van witte stukjes van een centimeter lang en een halve centimeter breed. Deze stukjes komen in de ontlasting terecht. Soms kunnen lintwormen buikpijn geven.

 

Wat kun je zelf doen aan worminfectie door lintworm

 

Was groente goed en eet geen rauw vlees. Hierdoor voorkomt je een infectie. Meestal laat de kop van de lintworm niet vanzelf los van de darmwand. Daarom is behandeling nodig.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij worminfectie door lintworm?

 

Wormdodende middelen

Meestal schrijven artsen bij lintworminfecties niclosamide voor. Als je dit niet mag gebruiken, kunt je mebendazol, albendazol of praziquantel gebruiken.

Afhankelijk van de soort lintworm zal je arts aanraden enkele uren na inname van de laatste dosis een sterk laxeermiddel te gebruiken. Hierdoor zullen eventuele eieren van de lintworm het lichaam verlaten voordat ze kunnen uitgroeien.

[J.I. nurse]

Wat is worminfectie door mijnworm

 

De mijnworm is een kleine wormsoort (rond een centimeter lang) die vooral in de tropen voorkomt. De aandoening ontstaat door contact van de blote huid met de larven van de mijnworm, via de ontlasting van honden of katten. Dit gebeurt bijvoorbeeld door met blote voeten te lopen of op het strand te liggen.De meeste soorten mijnwormen kunnen de huid binnendringen, maar niet de bloedbaan. Zonder behandeling kunnen de huidklachten maanden duren.

Mijnwormen komen in Nederland nauwelijks voor.

 

Hoe kunt je een worminfectie door mijnworm herkennen?

 

Op de huid van bijvoorbeeld de voeten of billen ontstaat een hevig jeukende uitslag, die zich met enkele millimeters tot centimeters per dag slingerend verplaatst.

De uitslag ontstaat door de rondtrekkende larve onder de huid. Soms verkleurt de huid donker, soms zijn er ook blaasjes.

 

Wat kun je zelf doen aan worminfectie door mijnworm

 

•Zorg voor goede hygiëne: was je handen na het toiletbezoek, na het tuinieren en na het verwijderen van honden- en kattenpoep.

•Pas op voor direct contact tussen de huid en de grond, zeker in de tropen.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij worminfectie door mijnworm?

 

Mebendazol en albendazol

Mebendazol en albendazol doden wormen, wormeieren en larven, doordat het de opname van voedingsstoffen in de worm verhindert.

De kuur met mebendazol duurt meestal drie dagen. In de weken hierna ziet u nog regelmatig dode wormen in de ontlasting. Soms moet je de kuur na drie tot vier weken herhalen. Van albendazol is een eenmalige dosis vaak voldoende.

 

Ivermectine

Ivermectine verlamt de spieren van de worm, waarna de worm dood gaat

[J.I. nurse]

Wat is worminfectie door spoelworm

 

Besmetting gebeurt altijd door het inslikken van de eitjes.

Na het inslikken van spoelwormeitjes vormen zich in de dunne darm larven, die via de bloedbaan in diverse organen kunnen komen, zoals de longen. Door het ophoesten en inslikken komen de larven weer in de darm, waar ze uitgroeien tot volwassen wormen van 8-20 cm.

 

Meestal is een infectie door spoelwormen van korte duur en verdwijnt vanzelf.

Gebleken is (door bloedonderzoek) dat 10% van de Nederlanders wel eens een besmetting heeft doorgemaakt. Vooral jonge kinderen raken gemakkelijk besmet, omdat ze minder hygiënisch zijn en meer contact hebben met de grond (bijvoorbeeld zandbakken).

 

Hoe kun je een worminfectie door spoelworm herkennen?

 

Spoelwormen zien eruit als crèmekleurige regenwormen. Je kunt ze in de ontlasting vinden, soms als kluwen. Bij veel spoelwormen kun je buikpijn krijgen. Heel soms geven spoelwormen klachten als kriebelhoest of koorts.

 

Wat kun je zelf doen aan worminfectie door spoelworm

 

Eitjes van spoelwormen zitten in honden- en kattenpoep, niet afgedekte zandbakken en soms op rauwe en ongewassen groente.

Behandel huisdieren met spoelwormen. In het algemeen is het advies honden en katten tweemaal per jaar te ontwormen.

Zorg voor goede hygiëne: was je handen na het toiletbezoek, na het tuinieren en na het verwijderen van honden- en kattenpoep.

Houd bij kinderen de nagels kort en laat ze handen wassen na het spelen en voor het eten. Zorg dat zandbakken goed worden afgedekt, zodat honden en katten er niet in kunnen.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij worminfectie door spoelworm?

 

Wormdodende middelen

Mebendazol en albendazol doden wormen, wormeieren en larven, doordat het de opname van voedingsstoffen in de worm verhindert.

[J.I. nurse]

Wat is worminfectie door zweepworm

 

De zweepworm is een wormsoort die vooral in de tropen voorkomt. Besmetting gebeurt altijd door het inslikken van de eitjes. Zweepwormeitjes kun je binnenkrijgen door het eten van verontreinigde groente of via vuile handen. De eitjes groeien in de darm uit tot volwassen zweepwormen, die 3-5 cm lang zijn. De kop zet zich vast in de darmwand.

Infecties door zweepwormen komen in Nederland niet veel voor.

 

 

Hoe kun je een worminfectie door zweepworm herkennen?

 

Vaak geven zweepwormen weinig klachten. Soms kun je buikpijn krijgen of diarree. Zelden krijgt je bloedarmoede door bloedverlies in de darm.

 

Wat kun je zelf doen aan worminfectie door zweepworm

 

Was groente goed en was je handen regelmatig, in elk geval voor het eten of het klaarmaken van eten. Hierdoor voorkomt je een infectie.

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij worminfectie door zweepworm?

 

Wormdodende middelen

Mebendazol en albendazol doden wormen, wormeieren en larven, doordat het de opname van voedingsstoffen in de worm verhindert.

 

De kuur met mebendazol duurt meestal drie dagen. In de weken hierna zie je nog regelmatig dode wormen in de ontlasting. Soms moet je de kuur na drie tot vier weken herhalen.

 

Van albendazol is een eenmalig dosis vaak voldoende. In sommige gevallen wordt ook wel een kuur van drie tot zeven dagen gegeven.

[J.I. nurse]

Huidwond eerste hulp

 

Snijwonden

 

Kleine snijwonden kun je schoonspoelen met water, droogdeppen, en met een pleister afdekken.

Door een pleister iets op te rekken tijdens het aanbrengen, trek je de wondranden van een kleine, wat diepere snee mooi naar elkaar toe en druk je de bloedvaatjes dicht.

 

Sommige snijwonden kunnen lelijk bloeden.

Druk de wond eerst een poos goed dicht; gebruik hiervoor een steriel gaaskompres of een schone doek. Houd zo mogelijk het getroffen lichaamsdeel omhoog.

Door het bloeden is het ergste vuil uit de wond gespoeld. Reinig de wond eventueel nog met kraanwater en breng een snelverband aan. Een afdekkend steriel gaaskompres met daaromheen een windsel voldoet.

 

Soms is hechten of plaatsen van een hechtpleister noodzakelijk. Dit is meestal nodig bij snijwonden dieper dan 1 centimeter.

 

Bij een slagaderlijke bloeding

 

Wond goed dichtdrukken, hoog houden, en eventueel een snelverband aanleggen. Daarna is het zeer moeilijk om als leek nog iets te doen professionele hulp is dan wel noodzakelijk.

 

Schaaf- en scheurwonden

 

Een schaafwond is een grote, oppervlakkige beschadiging van de huid. Maak eerst de omgeving rondom de schaafwond schoon met een washandje met zeep. Spoel vervolgens de wond schoon met schoon water of met een fysiologische zoutoplossing.

 

Dep de schaafwond droog en behandel de plek met een ontsmettingsmiddel zoals jodium, betadine, sterilon, chloorhexidine. Schaafwonden zijn pijnlijk en er komt vaak wat vocht vrij. Een vet zalfgaas of wondhelende gel werkt verzachtend. Drogen aan de buitenlucht is het prettigst en werkt vaak het snelst.

 

Scheurwonden

 

Scheurwonden veroorzaakt door prikkeldraad, spijker, hondenbeet zijn vaak rafelig en vuil. Het is zaak deze wondsoort eerst goed te reinigen, daarna te ontsmetten en vervolgens steriel af te dekken. Probeer tijdens het verbinden de wondranden zo mooi mogelijk naar elkaar toe te brengen.

 

Brandwonden

 

De eerste stap bij brandwonden is koelen, koelen, koelen met lauw, zacht stromend kraanwater. In nood is zelfs slootwater toegestaan. Koelen met iets is beter dan niet koelen!

 

Verwijder kleding alleen als deze niet verkleefd is, idem met luiers. Omdat onderkoeling gevaarlijk is (vooral bij kleine kinderen) is het belangrijk dat je alleen de wond koelt en niet het hele lichaam. Gebruik geen ijs.

 

Dek de wond voorzichtig af met bij voorkeur een vet zalfgaas en/of een steriele droge verbandlaag of gebruik een geschikte wondgel.

 

Als er blaarvorming ontstaat, de huid kapot is of wanneer er zwarte plekken zijn praat je vaak over derde graad verbrandingen. Smeer niets op open wonden en prik blaren niet door! Voor brandwonden groter dan een 2 euro muntstuk, of wonden ontstaan door chemicaliën of elektriciteit is professionele hulp noodzakelijk.

 

Gat in je hoofd

 

Een hoofdwond bloedt vaak lelijk, maar meestal valt de grootte van de uiteindelijke wond mee. Druk de wond eerst dicht met een steriel gaaskompres.

 

Maak daarna de plek om de wond schoon met een washandje met zeep, zodat je beter zicht krijgt op het wondgebied. Spoel de wond zelf schoon met water of fysiologisch zout. Daarna droogdeppen en behandelen met een huidontsmettingsmiddel. Breng vervolgens een passend, afdekkend verband aan (of pleister).

 

Bijtwond

 

Bijtwonden door hond/kat/mens zijn in de regel erg vuil en soms diep of rafelig. Goed reinigen en ontsmetten is noodzakelijk. Behandel de wond verder net zoals een snij- of scheurwond

[J.I. nurse]

Medicijnen toedienen per injectie

 

Allereerst kun je het injecteren verdelen in drie catagorien:

-subcutaan = onder de huid

-intramusculair = in een spier

-intraveneus = in de ader

 

Subcutaan injecteren:

 

Bij een subcutane injectie wordt er een medicijn in het onderhuidse bindweefsel gespoten

 

indicaties hiervoor zijn:

-er is een sneller effect nodig van een medicijn dan wanneer het oraal of via een zetpil word ingenomen.

-de persoon is niet in staat om op een andere manier in te nemen door bv. braken

 

Hoe te injecteren:

 

-Breek de ampul open of verwijder de beschermkap van een flacon

-Haal de naald en spuit uit de verpakking

-Trek de benodigde hoeveelheid op.

Tik voorzichtig tegen de spuit, zodat de luchtbellen boven in de spuit zitten. Door langzaam op de stamper te drukken verdwijnt de luchtbel uit de spuit.

-Neem een huidplooi, waar geen afwijkingen op zichtbaar zijn(litteken, moedervlek, wondje)

steek de injectienaald loodrecht in de huidplooi en injecteer langzaam de vloeistof.

-De loodrecht techniek is de kortste weg en geeft zo min mogelijk pijn, daarbij is de kans dat je een spier raakt minimaal aanwezig.

-Wrijf niet over de plek na het injecteren omdat dit tot blauwe plekken kan lijden.

 

[ATTACH=CONFIG]1033[/ATTACH] [ATTACH=CONFIG]1034[/ATTACH]

 

Intramusculair injecteren.

 

-Bij deze vorm van injecteren steek je de injectienaald in één vloeiende beweging loodrecht in de spier.

-Daarna trek je de stamper iets op om te controleren of er geen bloedvat is geraakt.

-Als dit niet zo is dan kun je de vloeistof langzaam inspuiten.

-Na inspuiten naald in één vloeiende beweging eruit halen en lichtjes op de plek duwen.

Plaats voor in de spier te spuiten:

 

-grote bilspier

 

De plaats op de grote bilspier bepaal je door de bil in denkbeeldig in vieren te delen(kwadranten genoemt)

In de bovenste buitenste bilkwadrant kun je injecteren

 

[ATTACH=CONFIG]1035[/ATTACH]

 

dijbeenspier

 

De bovenbeen deel je denkbeeldig doormidden en van boven naar beneden in drieeën.

In het middelste buitenste deel van dat veld kun je injecteren.

 

[ATTACH=CONFIG]1036[/ATTACH]

 

de bovenarmspier

 

Deel het stuk tussen ellenboog en de schouderkom in drieeën.

Vanaf onderaf geteld is het bovenste gedeelte geschikt om te injecteren

 

[ATTACH=CONFIG]1037[/ATTACH]

 

Intraveneus injecteren:

 

Het is belangrijk dat je een ader zoekt die zo laag mogelijk op de onderarm of de handrug( pijnlijke plek) zit en goed zichtbaar is.

De reden hiervan is dat als het aanprikken van het vat mislukt je het hoger op de arm nogmaals kunt proberen.

-Breng een stuwband om de arm aan. één hand te hoogte van de plek waar je wilt spuiten.

-Trek de stuwband zodanig aan tot je de pols nog maar net voelt kloppen.

-Gebruik de meest rechte en zichtbare ader voor de injectie

-Om in het vat te kunnen prikken,trek je de huid met één hand strak en prik je vlak naast het vat onder een hoek van 30 graden in de huid. De naald opening is naar boven gericht.

-Controleer of de naald goed zit door de stamper iets op te trekken, komt er bloed dan zit je goed!

-Maak de stuwband los en injecteer de vloeistof heel langzaam in.

-Na het injecteren naald verwijderen en injectieplaats zachtjes dichtdrukken.

[J.I. nurse]

Shock

 

Een shock is een acute levensbedreigende toestand waarbij de druk in de bloedvaten te laag is om de vitale lichaamsfuncties in stand te houden. De doorbloeding en dus de zuurstofvoorziening van het hart, de hersenen en andere organen komen hierdoor in het gedrang wat snel resulteert in het afsterven van cellen.

 

Soorten shock :

 

*Hypovolemische shock

Deze vorm van shock ontstaat door (bloed)volumeverlies.

Oorzaken zijn:

-Inwendige bloedingen

-Externe bloeding, brandwonden, braken/diarree

 

*Cardiogene shock

Wordt veroorzaakt door een direct verminderde hartfunctie.

Oorzaken zijn:

-Een hartinfact met verlies van pompfunctie, Slechte werking van de hartkleppen of Ritmestoornissen

 

*Distributieve shock

Wordt veroorzaakt door een probleem in de verdeling van het bloed. De bloedvaten gaan te veel openstaan zodat er relatief te weinig vulling is en de druk wegvalt.

Enkele voorbeelden:

-Neurogene shock: bij een ruggenmerg- of hersenletsel, waardoor het samenknijpen van de vaten wegvalt.

-Anafylactische shock: bij een allergische reactie, waardoor door het vrijkomen van histamine de vaten open gaan staan.

-Septische shock: een bacterie in de bloedbaan aanleiding geeft tot prikkeling van de vaatwand, waardoor deze open gaat staan.

 

*Obstructieve shock

Hierbij is er ergens in het lichaam een verstoppingnaanwezig. Als het bloed zich op een bepaalde plaats ophoopt is er op een andere plaats bloed tekort. Een obstructieve shock wordt veroorzaakt door twee hoofdoorzaken:

-Obstructie van uitstroom (bijv. longembolie)

-Obstructie van instroom ( bloedprop)

 

*Psychische shock

Bij een ongeval hoor je soms dat een slachtoffer in shock verkeert. Hiermee wordt bedoeld dat het slachtoffer psychologisch is aangedaan door het ongeval, bijvoorbeeld wanneer hij een ongeval heeft overleefd waarbij iemand anders om het leven is gekomen. Dit type shock mag dus niet verward worden met de medische betekenis van het woord shock en wordt in medische kringen gewoonlijk acute stressstoornis genoemd.

 

Symptomen

Het lichaam tracht het gebrek aan zuurstof te compenseren door enkele correctiemechanismen. Het hart pompt het bloed sneller rond, de ademhaling versnelt en de minder belangrijke organen zoals de huid krijgen minder bloed waardoor deze bleek of blauw gaat zien. Het lichaam reageert op het probleem en het slachtoffer wordt rusteloos en angstig en reageerts verward,gespannen en gedesoriënteerd. Men voelt koud en klam maar ook zweterig.

 

Eerste hulp

Een persoon die in shock is of dreigt te gaan heeft onmiddellijk hulp nodig.

 

Als eerstehulpverlening wordt het volgende geadviseerd:

 

•Stel het slachtoffer gerust. Vermijd drukte, spanning en bruuske bewegingen.

•Breng de persoon in liggende toestand. Breng de benen omhoog (uitgezonderd bij cardiogene shock).

•Belangrijk is om een infuus met nacl. 0,9% aan te leggen.

•Breng bij ernstige ademhalingsmoeilijkheden het bovenlichaam rechtop. Voorkom afkoeling met een deken.

•Voorkom oververhitting. Warm het slachtoffer nooit actief op. Door warmte treedt vaatverwijding op, waardoor de bloeddruk verder afneemt.

•Geef nooit iets te eten of te drinken: De vitale organen (zoals de hersenen) krijgen meer bloed dan de minder vitale

organen (zoals het maag darmkanaal). Door de slachtoffer te laten eten blijft het voedsel in de maag en zal niet

opgenomen worden door de darmen in het bloed. Met als gevolg dat de slachtoffer misselijk wordt en eventueel kan

gaan braken.

•Bij een allergische reactie vocht toedienen tot wel 5-7 liter want lichaam moet spoelen in eerste 24 uur, dit omdat

de vaten 'lek' raken en het vocht zit dan niet in de bloedvaten, maar in de weefsels. Dien direct een

antihistaminicum toe (tavegyl als injectie 2mg of aerius 5mg oraal als oplostablet onder de tong, maar ook

cetirizine is prima, beter iets doen dan niets doen). Adrenaline doet de bloedvaten knijpen waardoor minder

lekkage, en verhoogd de contractiliteit van het hart.

•Bij een obstructieve shock worden er vaak antistollingsmiddelen gegeven zoals faxiparine of heparine.

•Hypovolemische shock wederom vocht toedienen, bloeding stelpen, bij braken primperan zetpil geven.

Inwendige bloeding door ons zelden op te lossen dus bij geen proffessionele hulp komt die

gene te overlijden

•Cardiogene shock op basis van een infarct, waarbij reeds een bloeddrukdaling is opgetreden, wordt meestal erger

bij toedienen van nitraten, zoals isordil of nitrospray. Dat kun je dus alleen doen als de bloeddruk hoog is of

normaal, of indien je naast de nitraten iets toedient om het hart te ondersteunen. De gedachte is dat de bloedvaten

open gaan staan door de nitraten, maar de hartspier beetje chemisch wordt gestimuleerd. Overigens is

het effect van nitraten nimmer bewezen, een andere optie is het toedienen van morfine, wat wel een positief effect

heeft op de kans te overleven.

•Bij een Septische shock moet eerst de ontsteking verholpen worden met antibiotica. Septische shock wat

afkomstig is van één ontstekingsfocus, kan, bij gebrek aan antibiotica, ook chirurgisch worden opgelost indien het

afkomstig is van een ontsteking / abces / gangreen van een ledemaat. Het abces openen of het betreffende lidmaat

amputeren is dan weinig aantrekkelijk maar wel levensreddend. Breng tevoren een stuwband of strakke riem aan

boven het infectieuze gebied, zeker indien overgegaan wordt tot amputatie.

[J.I. nurse]

lyme ziekte!

 

De teek

 

Een teek is een kleine geleedpotige (spinachtige) parasiet die zich met zijn monddelen vastzet in de huid van zijn gastheer om bloed te zuigen. De honderden verschillenden soorten teken zijn onder te verdelen in harde en zachte teken.

 

Harde teken: Deze teken hebben een hard schildje op hun rug. De teek Ixodes ricinus komt het meest voor in Nederland en wordt ook wel gewone-, hout-, schapen- of hondenteek genoemd.

 

Zachte teken: Deze hebben geen rugschild en ze leven meestal in een nest of een hol van een vogel of ander dier. Ze zuigen het meeste bloed van vogels en vleermuizen, maar lusten ook graag een slokje van andere dieren of mensen. Deze soort wordt ook wel de duiven- of kippenteek genoemd.

 

Dermacentorteek: De laatste jaren wordt de aanwezigheid van de Dermacentorteek in ons land gemeld. De teek, die voorheen alleen in Zuid- en Midden-Europa voorkwam, heeft zich de laatste jaren definitief in Nederland gevestigd. Dit blijkt uit onderzoek uitgevoerd aan de afdeling Infectieziekten en Immunologie van de Universiteit Utrecht.

De Dermacentorteek kan ook voor de mens gevaarlijke ziekteverwekkers bij zich dragen zoals Rickettsiabacteriën. Deze bacteriën kunnen onder andere tick-borne lymphadenitis veroorzaken. Deze teek kreeg de bijnaam ’hondenkillerteek’ omdat het de voor honden dodelijke ziekte babesiose overbrengt.

 

Leefwijze

 

Ixodes ricinus of schapenteek, in Europa de bekendste soort, komt voor op plaatsen waar de luchtvochtigheid groot is, bijvoorbeeld op plaatsen met lage begroeiing. Teken komen niet alléén voor in natuurgebieden, maar ook in stadsparken, grasdijken, weilanden en tuinen. Vaak wordt gesteld dat het tekenseizoen van maart tot november is, maar door de zachte winters zijn teken het hele jaar door actief. Tijdens hete droge zomermaanden is de activiteit minder. Mensen en huisdieren zien de parasieten vaak niet. Andersom reageren teken wel op wat de mens en dier doen én veroorzaken; zij weten hun gastheren op te sporen door het verhoogde koolzuurgehalte in de uitademinglucht, lichaamswarmte, verspreiding van geuren, verandering van lichtinval of een combinatie ervan. Teken bijten zich vast in de gastheer. Meestal merkt men daar niets van. Ze leven van opgezogen bloed en zijn 24 uur per dag op zoek naar gastheren en gastvrouwen om bloed te kunnen zuigen. Teken hebben voorkeur voor warme vochtige plekjes, zoals de liezen, knieholten, oksels, achter de oren, schaamstreek enz. Omdat kinderen kleiner zijn, zijn teken bij hen vaak op het hoofd te vinden,bij de haargrens en achter de oren.

 

Wat kun je preventief doen

 

-Kleed je zo goed mogelijk voor een bezoek aan de natuur. Draag een lange broek, met de broekspijpen in de sokken, kleding met lange mouwen, goed gesloten schoeisel en een hoofddeksel.

-Gebruik een tekenwerend middel als DEET 40 of 50%, Tea tree olie of draag geïmpregneerde kleding.

-Neem een douche om eventuele loszittende nimfen en teken af te spoelen.

-Was gedragen kleding uit of stop die in de droger op de warmste stand. Teken schijnen dat niet te overleven.

-Controle van het lichaam op teken, vooral nimfen, na een wandeling of kamperen in een natuurgebied is noodzakelijk. Het is echter gebleken, dat steeds meer mensen ook in hun directe omgeving bijvoorbeeld in eigen tuin gebeten worden.

 

Hoe verwijder je een teek

 

Na het vinden van een teek op je lichaam moet deze zo snel mogelijk, maar wél op de juiste wijze, verwijderd worden! Het beste gaat dit met een speciaal hulpmiddel, zoals een tekenpincet of met een tekenlasso, een instrumentje dat de teek met een lusje vastpakt en hem onbeschadigd kan uittrekken. Doe dit rustig en precies, want het is belangrijk de teek op dit moment niet fijn te knijpen, of ander ongemak te bezorgen, omdat juist dán de kans bestaat dat hij zijn besmette maaginhoud in de bijtwond loost.

Naast het pincet en tekenlasso, zijn er nog meer hulpmiddelen in de handel, die effectief zijn voor het verwijderen van teken. Er zijn bv. apparaatjes die werken als een hefboompje zoals de o’tom- ticktwister. De tekenlepel verwijdert teken door een voorwaartse schuifbeweging, dus zonder te wrikken, te draaien of omhoog te bewegen.

 

Aandachtspunten bij het verwijderen van teken

 

-Verwijder de teek op de voor het gekozen hulpmiddel voorgeschreven wijze.

Het minuscule snuitje van de teek kan afbreken. Waarschijnlijk is dat niet erg, omdat het bij juiste verwijdering niet besmet is met Borrelia burgdorferi. Net zoals een splinter komt de snuit vanzelf weer uit de huid.

-De teek mag van tevoren niet worden bewerkt met alcohol, olie, nagellak of andere middelen. Door het gebruik van deze middelen bestaat de kans, dat de teek de inhoud van de speekselklieren en de darm in de huid brengt, waardoor juist een infectie ontstaat.

-Desinfecteer het bijtwondje, na verwijderen van de teek, met alcohol 70% of met jodium

-Desinfecteer na gebruik de tekenverwijderaar bv met alcohol, kokend water of een ander desinfecterend middel.

 

Voorbeelden van teekverwijderaars:

 

http://www.enetorpet.nl

http://www.careplus.eu/nl/eerste-hul...enverwijderaar

http://www.teekweg.nl/

http://www.codaproducts.com/

http://www.otom.com/

http://www.byebites.nl/producten/steken-betenset/

 

Wat is lymeziekte

 

De ziekte van Lyme of Lyme-Borreliose is een infectie veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi. De Borrelia is een spirocheet, vergelijkbaar met de Treponema pallidum, de veroorzaker van syfillis. De ziekte wordt meestal opgelopen door een tekenbeet en begint vaak, maar lang niet altijd met een rode huiduitslag rond de beet en griepachtige verschijnselen. Er is tevens overdracht van de ziekte beschreven tijdens de zwangerschap van moeder op kind. In traanvocht en moedermelk zijn Borrelia bacteriën gevonden.

 

De veroorzaker

 

De Borrelia burgdorferi (Bb) bacterie is een extreem complex organisme en beschikt over een zeer groot repertoire aan overlevings- en aanpassingsmechanismen.

 

Ziekteverschijnselen

 

Een infectie met de bacterie Borrelia burgdorferi leidt niet altijd tot Lyme-Borreliose. Wanneer er ziekteverschijnselen ontstaan worden deze in drie stadia ingedeeld. De indeling in stadia is enigszins willekeurig. Er zijn veel aanwijzingen dat Lyme-Borreliose een multi-systeemziekte is, die een zeer divers en grillig beloop kan hebben.

[J.I. nurse]

Vervolg

 

Stadium 1: Lokale huidinfectie; erythema migrans (EM)

 

De lokale huidinfectie begint als een rode plek, meestal na 4-10 dagen en bijna altijd binnen drie maanden na een tekenbeet. De EM-huiduitslag breidt zich in de loop van dagen tot weken uit tot een (5-40 cm in diameter) min of meer ronde of ovale kring, vaak met centrale verbleking. De huiduitslag is meestal pijnloos, jeukt meestal niet en is niet verheven, behalve soms aan de randen. Voorkeurlokalisatie: romp, benen, oksels en liezen. Deze huiduitslag wordt erythema migrans genoemd. Variaties van het erythema migrans komen echter voor. Zo kan de huiduitslag egaal rood blijven, ontstaan er ter plaatse blaren of kunnen er meerdere ringen om elkaar heen zichtbaar zijn. Ook jeuk en pijn kunnen in een minderheid van de gevallen voorkomen.

Bij de locale huidinfectie wordt soms een griepachtig ziektebeeld met malaise, koorts en spierpijn gezien. Dit beeld kan ook in een latere fase van de ziekte voorkomen. Als er een typisch erythema migrans (EM) wordt geconstateerd is er vrijwel zeker sprake van Lyme-Borreliose. Bij patiënten met een typisch erythema migrans is een bloedtest niet nodig voor het stellen van de diagnose. In het merendeel van de gevallen zijn in deze fase van de ziekte geen antistoffen aantoonbaar. Patiënten met erythema migrans dienen zo snel mogelijk met een antibioticum te worden behandeld.

 

Stadium 2: Vroege gedissemineerde infectie

Na de tekenbeet kan de Borrelia-bacterie in de bloedbaan terecht komen, wat tot een uitgezaaide of "gedissemineerde" infectie leidt. In tegenstelling tot wat eerder gedacht werd, zijn er sterke aanwijzingen dat de bacterie zich al binnen enkele etmalen door het lichaam kan verspreiden en o.a. het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) kan binnendringen. Via de bloedbaan wordt de bacterie in het lichaam verspreid, maar de bacterie is meestal slechts kort in de bloedbaan aanwezig. Hoewel de bacterie in elk orgaan terecht kan komen, ontstaan de meeste ziekteverschijnselen in het zenuwstelsel, de gewrichten en het hart. Het blijkt dat de helft van de patiënten met een Borrelia infectie geen tekenbeet of erythema migrans heeft opgemerkt. Daardoor kan het voorkomen dat de ziekteverschijnselen niet direct met een Borrelia-infectie in verband worden gebracht.

 

Aandoeningen van het zenuwstelsel (neuroborreliose)

Een veel beschreven acute aandoening van het zenuwstelsel is een hersenvliesontsteking die vaak samengaat met ontsteking van hersen- en/of ruggenmergzenuwen. Ook ziekteverschijnselen van het ruggenmerg of de hersenen kunnen voorkomen. De verschijnselen van acute hersenvliesontsteking zijn bij Lymeziekte meestal relatief gering. Hevige hoofdpijn, koorts, sufheid of nekstijfheid, zoals dat voorkomt bij andere vormen van hersenvliesontsteking, kan ontbreken.

 

Verschijnselen van hersenzenuwontsteking kunnen bestaan uit dubbelzien, waarbij één oog niet in alle richtingen kan bewegen en aangezichtsverlamming, waarbij één ooglid niet sluit en de mondhoek aan dezelfde kant niet kan worden opgetrokken. Ontsteking van een ruggenmergzenuw veroorzaakt zeer heftige pijn in een arm of been of in de romp. Soms gaat dit samen met krachtsverlies en een doof, tintelend gevoel. Ontsteking van het ruggenmerg kan krachtsverlies en een doof gevoel in beide benen veroorzaken. Soms kan de urine niet worden opgehouden of wordt juist het plassen bemoeilijkt.

 

Naast de specifieke acute neurologische aandoeningen, blijken ook subacute of chronische vormen van neuroborreliose in het ziektebeloop voor te komen. Hierbij zijn de klachten minder specifiek en kunnen van moment tot moment sterk in aard en ernst wisselen. Deze vorm met aspecifieke neurologische en psychische symptomen wordt vaker gezien bij de late vorm van Lymeziekte, maar kan ook al eerder in het ziektebeloop optreden. Verwarring met andere neurologische ziekten met een wisselend beloop, zoals MS, is mogelijk. Naast de veel beschreven verschijningsvormen zijn bij Lyme-Borreliose ook ziektebeelden die lijken op MS, ALS, MSA en dementie beschreven.

 

Bij de niet acute vorm van neuroborreliose kunnen de volgende klachten voorkomen: voorbijgaande verlammingsverschijnselen, krachtsverlies, slecht kunnen lopen, hevige (zenuw) pijnen en verkramping in het hoofd, gezicht, nek, rug en benen, migraine, gevoelsstoornissen, tintelingen en een verdoofd gevoel in delen van het gezicht en de ledenmaten, aanvallen lijkend op epilepsie, ernstige duizeligheid, evenwichtsstoornissen, gezichts- en gehoorstoornissen, niet goed kunnen denken, onthouden en concentreren, problemen met spraak, slecht verdragen van licht en geluid, ernstige vermoeidheid en “brain fog” (hersenmist).

 

Gewrichtsaandoeningen

De verschijnselen van "Lyme-artritis" (gewrichtsontsteking) zijn zwelling en pijn in het aangedane gewricht. De duur van de zwelling varieert van minder dan een dag tot maanden. Het kniegewricht is relatief vaak aangedaan. De gewrichtsontsteking ontstaat bij de helft van de patiënten binnen drie maanden na de tekenbeet of het erythema migrans. Gewrichtsontsteking kan echter ook in het latere beloop van de ziekte ontstaan. De ontstekingsverschijnselen kunnen verspringen tussen diverse gewrichten. Klachten verbeteren vaak na behandeling met een antibioticum, maar kunnen ondanks behandeling nog lang blijven bestaan.

 

Hartaandoeningen

De meest voorkomende afwijking van het hart is een Lyme-carditis (hartspierontsteking) met een stoornis in het geleidingssysteem tussen de boezems en de kamers en/of hartritmestoornissen. Wanneer de geleiding ernstig is gestoord kan een trage hartslag ontstaan, waardoor de patiënt kan flauwvallen en last van benauwdheid kan krijgen, ook hartfalen en angineuze klachten (pijn op de borst) kunnen het gevolg zijn.

[J.I. nurse]

Stadium 3 Chronische Lyme-borreliose

Men zou van chronische Lyme-Borreliose kunnen spreken bij een ziekteduur van meer dan een jaar. Alle eerder genoemde verschijnselen kunnen een langdurig en wisselend beloop hebben met vermindering en verergering van ziekteverschijnselen over weken tot jaren waarbij de symptomen van orgaansysteem kunnen wisselen. Naast de specifieke verschijnselen in verschillende orgaansystemen staan bij de chronische vorm van de ziekte de algemene (ook wel aspecifiek genoemde) klachten op de voorgrond. Deze klachten bestaan o.a. uit griepachtige verschijnselen, chronische vermoeidheid hoofdpijn, voorbijgaande temperatuursverhoging van enkele uren, transpireren, wisselende pijn in spieren, pezen en gewrichten (zonder objectieve locale ontstekingsverschijnselen).

 

Stadium 3 Chronische neuroborreliose

In de latere fase van de ziekte kunnen chronische ziekteverschijnselen van het centrale en perifere zenuwstelsel (chronische neuroborreliose) op de voorgrond staan. In het bijzonder een subacute/ chronische hersenaandoening, "encefalopathie" genaamd. De diagnostiek van "encefalopathie" is vaak moeilijk omdat het verloop sluipend is en de symptomen pas bij een goede anamnese en gedegen onderzoek aan het licht komen. De klachten die bij de hersenaandoening "Lyme-encefalopathie" relatief vaak gezien worden zijn: stemmingswisselingen, prikkelbaarheid, geheugenproblemen, verminderde concentratie, problemen met woordvinding, hoofdpijn, overgevoeligheid voor zintuiglijke prikkels (licht, geluid) en slaapstoornissen. Psychiatrische beelden die door "Lyme-encefalopathie" kunnen worden veroorzaakt omvatten: persoonlijkheidsveranderingen, dementie, ADHD, angststoornissen, stemmingsstoornissen en psychotische stoornissen.

 

Wat is de juiste behandeling van de ziekte van Lyme?

Antibioticabehandeling is het simpele antwoord, maar het gedetailleerde antwoord is onbekend. De meningen van wetenschappers en artsen over zowel de diagnose als de behandeling van Lymeziekte zijn zeer verdeeld en hebben hierdoor geleid tot het bestaan van twee zorgrichtlijnen: de CBO-richtlijn en de ILADS-richtlijn. Wanneer er behandeling volgt direct na een tekenbeet zijn er aanwijzingen dat een langere kuur van bijvoorbeeld zes weken beter resultaat geeft vergeleken met de CBO standaardbehandeling van 10-14 dagen. Het is niet bekend of deze behandeling de ziekte in alle gevallen permanent geneest.

 

De opvatting van deskundigen die de CBO-richtlijn hebben opgesteld:

Een kuur van 2 tot maximaal 4 weken leidt in vrijwel alle gevallen tot genezing. Blijvende of terugkerende symptomen en klachten na een dergelijke behandeling zouden volgens hen berusten op een zogenaamd postinfectieus syndroom, ook wel Post Lyme Syndroom (PLS) genoemd. Dit PLS zou geen teken zijn van voortdurende infectie, maar een immunologisch restverschijnsel zijn. Verdere behandeling met antibiotica zou daarom niet zinvol zijn.

 

De opvatting van ILADS-deskundigen is:

Wanneer de diagnose Lyme-Borreliose gesteld is, zou er behandeld moeten worden zolang de symptomen blijven voortduren. Wanneer er sprake is van terugkeer van symptomen na behandeling, moet weer met antibiotica behandeld worden tot de klachten verdwenen zijn. Een patiënt die symptoomvrij lijkt, moet waakzaam blijven in het opmerken van een herhaling van de klachten of nieuwe nog onbekende symptomen, net als zijn of haar arts. Voor het bestaan van het zogenaamde Post Lyme Syndroom bestaat geen goede wetenschappelijke onderbouwing. Blijvende of terugkerende klachten wijzen daarom op blijvende infectie, tenzij er een duidelijke andere verklaring is. Onvoldoende reactie op behandeling kan wijzen op een co-infectie.

In aanvulling op de medicatie zouden Lymepatiënten een goed programma van lichaamsbeweging en voeding moeten volgen. Patiënten die antibiotica krijgen zouden hierbij zogenaamde "probiotica" moeten gebruiken, die nodig zijn voor het goed blijven functioneren van het spijsverteringsysteem. Sommige Lymespecialisten adviseren ook supplementen die het immuunsysteem ondersteunen. Vanwege de complexiteit van de levenscyclus van de Lymebacterie, is volgens ILADS-specialisten vaak een gecombineerde antibioticatherapie nodig.

Zoals eerder beschreven bestaan er twee wetenschappelijk onderbouwde zorgrichtlijnen die zeer verschillen. Het belangrijkste verschil is dat de CBO-richtlijn adviseert om niet langer dan maximaal 4 weken te behandelen en de ILADS-richtlijn langer behandelen gerechtvaardigd vindt, als de ziekteverschijnselen niet verdwenen zijn of terugkomen

 

Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij lymeziekte?

(De behandeling volgens de CBO richtlijn is conform de verschillende stadia).

 

Stadium 1, vroege Lyme-borreliose, EM en lymfocytoom

 

Eerste keuze: doxycycline 2 dd 100mg gedurende 10 dagen

Tweede keuze: amoxicilline 3 dd 500mg gedurende 14 dagen

Derde keuze: azithromycine 1 dd 500mg gedurende 5 dagen

 

Bij kinderen jonger dan negen jaar

Eerste keuze: amoxicilline 50 mg/kg/dg in 3 doses (max. 3 dd 500mg) gedurende 14 dagen

Tweede keuze: azithromycine 10 mg/kg/dg in 1 dosis(max. 1 dd 500 mg) gedurende 5 dagen

 

Stadium 2: vroege gedissemineerde Lyme-borreliose, neuroborreliose

 

Eerste keuze: ceftriaxon 1 dd 2 gram intraveneus gedurende 14 dagen

Tweede keuze: penicilline-G 6 dd 2-3 ME gedurende 14 dagen

Derde keuze: betalactaam antibiotica doxycycline 2 dd 200mg gedurende 21 dagen

 

Bij kinderen jonger dan negen jaar

Eerste keuze: ceftriaxon 100mg/kg/dg in 1 dosis (max. 1 dd 2 gr) intraveneus gedurende 14 dagen

Tweede keuze: penicilline G 200.000-400.000 E/kg/dg in 6 doses (max. 6 dd 2-3 ME) gedurende 14 dagen

 

Stadium 2: vroege gedissemineerde Lyme-borreliose zonder neuroborreliose

 

Doxycycline 2 dd 100mg gedurende 21 dagen

Stadium 2: Lyme carditis

Ceftriaxon 1 dd 2 gr intraveneus gedurende 14 dagen

Stadium 2; Lyme arthritis

Doxycycline 2 dd 100mg gedurende 30 dagen

Indien doxycycline niet succesvol, dan ceftriaxon 1 dd 2 gr intraveneus ten minste 14 dagen

 

Bij kinderen jonger dan 9 jaar

Eerste keuze: amoxicilline 50 mg/kg/dg in 3 doses (max. 3 dd 500 mg) gedurende30 dagen (mits geen tekenen van neuroborreliose)

Tweede keuze: ceftriaxon 100mg/kg/dg in 1 dosis intraveneus (max. 1 dd 2 gr) gedurende 14 dagen.

 

Stadium 3: Late Lyme-borreliose

 

Doxycycline 2 dd 100 mg gedurende 30 dagen

 

Stadium 3: chronische neuroborreliose

 

Ceftriaxon 1 dd 2 gr intraveneus gedurende 30 dagen in geval van pleiocytose

Doxycycline 2 dd 100 mg gedurende 30 bij geen pleiocytose

 

Stadium 3: chronische Lyme-borreliose (zonder intrathecale antilichamen en pleiocytose)